نقش فرهنگ و ساختارهای فرهنگی در تحولات جمعیتی
/ *عضو هیئت علمی - جامعه شناسی فرهنگی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / esmaeel.cheraghi@gmail.com / *استاد - گروه جامعه‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / sharaf@qabas.netArticle data in English (انگلیسی)
سال ششم، شماره اول، پیاپی 21، زمستان 1393
سیدحسین شرف الدین / استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره sharaf@qabas.net
اسماعیل چراغی کوتیانی / دانشجوی دکترای جامعه شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره kotiani@yahoo.com
دریافت:01/05/1393- پذیرش: 05/12/1393
چکیده
جمعیت و تحولات آن، محور همة سیاست گذاری های کلان است و غفلت از آن، پیامدی جز نابسامانی در ساحت های مختلف جامعه نخواهد داشت. این تحولات متأثر از عوامل گوناگونی هستند که هر کدام فراز و نشیب هایی را برای جمعیت تولید می کنند. در این میان نقش فرهنگ و ساختارهای فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش کوشیده ایم تا با روش اسنادی و کتابخانه ای به تبیین نقش فرهنگ در فرایندهای سه گانة باروری، مرگ ومیر و مهاجرت بپردازیم. یافته های پژوهش حاکی از آن است که عناصر فرهنگی چون سطح سواد و تحصیلات، دین و مذهب، تغییرات هویتی و نگرشی، ایدة ترجیح جنسی و ارزشمندی فرزندداری در باروری تأثیر دارند. از سوی دیگر مرگ ومیر نیز به نوعی متأثر از ابعاد فرهنگی چون سطح تحصیلات، میزان اطلاعات، سطح دین داری، الگوی تربیت، سبک زندگی و خرده فرهنگ های قومیتی و نژادی والدین است. این پژوهش همچنین بر نقش دین و دگرگونی های بینشی و ارزشی در فرایند مهاجرت تأکید می کند.
کلیدواژه ها: فرهنگ، ساختار فرهنگی، جمعیت، باروری، مرگ ومیر، مهاجرت.
