The Relationship between Religion and Culture from the Perspective of Ayatollah Motahari
Article Type:
Research
Writers:
Mohammad hasan yaghoubian
/ assistant professor of Islamic philosophy and theology/ Isfahan university of Quranic knowledge and Itrat (relatives of prophet) / mohammadyaghoobian@yahoo.com
/ assistant professor of Islamic philosophy and theology/ Isfahan university of Quranic knowledge and Itrat (relatives of prophet) / mohammadyaghoobian@yahoo.comAbstract:
According to Ayatollah Motahari, culture has a particular meaning; that is, the spiritual asset of Islam and it is considered to have association with Islam, which is a culture-creating religion. However, in its broad sense, culture, which represents a spiritual aspect of civilization having an anthropological approach, is the spiritual asset of nation and society, which has a twofold interaction with religion; an interaction based on truth and truth seeking. According to this twofold interaction, religion which approves the categories of different cultures, produces right and real results. Motahari’s slogans are based on truth and he avoids discriminating on the grounds of race, class and color. Therefore, seekers after truth from different races and nationalities readily accept his ideas. Anthropology based on the theory of truth-seeking nature, sociology based on the unique type of communities and epistemology based on true and absolute perceptions explain the foundations of this dialogue. Islam is a religion for life according to which this religion has knowledge and ability which give form cultural dynamic of attraction and repelling. Dividing culture into high and popular, considering religious facts to have no time or place, cultural elitism, having a positive view about the role of people in reaching the audience and the open cultural environment are other features of Ayatollah Motahari's cultural ideas.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نسبت دین و فرهنگ از منظر استاد مرتضی مطهری
Abstract:
فرهنگ از منظر استاد مطهری، در یک معنای خاص، به معنای اندوخته های معنوی اسلام است و نسبت با اسلام، که دینی فرهنگ ساز است، ذیل دین قرار می گیرد. اما فرهنگ در یک معنای عام، به عنوان بعد معنوی تمدن و با رویکردی انسان شناسانه، مجموعه اندوخته های معنوی یک ملت و جامعه است که دارای تعاملی دو سویه با دین است؛ تعاملی که مبتنی بر حقیقت و حقیقت جویی است. بر اساس این تعامل دو سویه، دین با تأیید مقوله هایی از فرهنگ های مختلف، فرآورده های صحیح و حقیقی را تغذیه می کند و چون خود نیز شعار هایش مبنی بر حقیقت است و نسبت به رنگ و نژاد و طبقه، بی رنگ و «لابشرط» است، اقوام و ملیت های مختلف بر اساس حقیقت جویی به استقبال معرفتی آن می روند. انسان شناسی مبتنی بر نظریه‌ی فطرت حقیقت جویانه، جامعه شناسی مبتنی بر نوع واحد جوامع، معرفت شناسی مبتنی بر ادراکات حقیقی و مطلق نیز مبانی این دیالوگ را تبیین می کنند. دین اسلام، دین حیات و زندگی است. بر اساس این حیات، دارای دانایی و توانایی است که مدار جذب و دفع فرهنگی اسلام را شکل می دهند. تقسیم فرهنگ به والا و عامیانه، بی مکانی و بی زمانی حقایق دینی، نخبه گرایی فرهنگی، نگاه مثبت به نقش مردم در مخاطب شناسی و فضای باز فرهنگی از دیگر ویژگی های اندیشه فرهنگی استاد مطهری است.
Keywords:
References:
- اسدي، علي، 1388، مواجهه آيات و روايات با جنبه‌هاي منفي فرهنگ‌پذيري، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- اليوت، تي اس، 1391، درباره فرهنگ، ترجمه حميد شاهرخ، چ پنجم، تهران، مرکز.
- بشيريه، حسين، 1379، نظريه‌هاي فرهنگ در قرن بيستم، تهران، مؤسسه فرهنگي آينده پويان.
- پهلوان، چنگيز، 1378، فرهنگ‌شناسي، تهران، پيام امروز.
- دژاکام، علي، 1377، تفکر فلسفي غرب از منظر استاد مطهري، چ دوم، تهران، مؤسسه فرهنگي انديشه معاصر.
- سروش، عبدالكريم و همكاران، 1381، سنت و سکولاريزم، تهران، موسسه فرهنگي صراط.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1333، اصول فلسفه و روش رئاليسم، قم، صدرا.
- مطهري، مرتضي، 1349، جاذبه و دافعه علي، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1350، جهاد، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1354، سيري در نهج‌البلاغه، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1357 الف، خدمات متقابل اسلام و ايران، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1357 ب، عدل الهي، چ پنجم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1357 ج، علل گرايش به ماديگري، چ هشتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1358، آشنايي با علوم اسلامي، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1361 الف، حق و باطل، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1361 ب، گفتارهاي معنوي، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1361 ج، شناخت، قم، شريعت.
- ـــــ ، 1361 د، فطرت، انجمن اسلامي دانشجويان مدرسه عالي ساختمان.
- ـــــ ، 1361 ه ، شناخت در قرآن، بي‌جا، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي.
- ـــــ ، 1361 و، انسان کامل، تهران، وحدت.
- ـــــ ، 1364، مقدمه‌اي بر جهان‌بيني اسلامي، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- ـــــ ، 1370، بيست گفتار، چ هفتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1371، ده گفتار، چ هفتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1372، مسئله حجاب، چ سي و هفتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1374 الف، توحيد، چ چهارم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1374 ب، نبوت، چ دوم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1374 ج، معاد، چ دوم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1374 د، ولاءها و ولايت‌ها، چ نهم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1375، سيري در سيره نبوي، چ شانزدهم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1378، آينده انقلاب اسلامي ايران، چ بيست و هشتم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1383، انسان و سرنوشت، چ بيست و سوم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1385 الف، خاتميت، چ بيستم، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1385 ب، يادداشت‌هاي استاد مطهري، چ سوم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1387، مجموعه آثار، چ دوازدهم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1390 الف، اسلام و نيازهاي زمان، چ سي و دوم، قم، صدرا.
- ـــــ ، 1390 ب، حکمت‌ها و اندرزها، چ سي‌ام، قم، صدرا.
- ـــــ ، بي‌تا، نظام حقوق زن در اسلام، قم، صدرا.
- ميلنر و براويت، آندرو و جف، 1385، درآمدي بر نظريه فرهنگي معاصر، ترجمة جمال محمدي، تهران، ققنوس.
- نيچه، فردريش ويلهلم، 1388، دجال، ترجمة عبدالعلي دستغيب، چ چهارم، تهران، پرسش.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
yaghoubian, Mohammad hasan.(2025) The Relationship between Religion and Culture from the Perspective of Ayatollah Motahari. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6(4), 5-22
Mohammad hasan yaghoubian."The Relationship between Religion and Culture from the Perspective of Ayatollah Motahari". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6, 4, 2025, 5-22
yaghoubian, M.(2025) 'The Relationship between Religion and Culture from the Perspective of Ayatollah Motahari', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6(4), pp. 5-22
