Writers:
Iraj Mubini / MA Student of Fiqh and Law, Payame Noor University of Qom
Pages:
23-44
Receive Date: 2025/10/16
Accept Date: 2025/10/16
Abstract:
Until now the discourse on the localization sociology has been considered in the abstract and no attention has been given to the relationship between the institution of sociology and social institutions. This research seeks to investigate the social grounds required for the localization of sociology in Iran by passing through the dualism of epistemology which governs the realm of sociology of science and offer a suitable model of establishment of the institution of sociology inside social structures. Using a qualitative-documental method and investigating the suitable way of the development of (universal-based living of sociology and its interaction with social institutions), this research designates the crux of the problem of localization the human sciences with emphasis on sociology in Iran. The discourse on localization of sociology, regardless of the way it is defined, should look for solutions for improving the establishment of the institution of sociology in Iran. In other words, if, according the different definitions, the localization of sociology is to be fulfilled in Iran, the relationship and interaction of the institution of science and structures with social institutions and also development of universal-based living of science cannot be ignored.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :گفتمان بومی سازی علم و ساختارهای اجتماعی: مدل استقرار مناسب نهاد علم جامعه شناسی درون ساختارهای اجتماعی جامعه ایران
Abstract:
گفتمان بومی سازی علم جامعه شناسی تاکنون به صورت مجرد و به دور از توجه به ارتباط نهاد علم جامعه شناسی با نهادهای اجتماعی مطرح شده است. تحقیق حاضر در پی آن است تا با گذر از دوگانه انگاری معرفت شناختی حاکم بر حوزهی جامعه شناسی علم، به بررسی زمینه ها و بسترهای اجتماعی لازم بومی سازی علم جامعه شناسی در ایران بپردازد و در پایان مدل مناسب «استقرار نهاد علم جامعه شناسی درون ساختارهای اجتماعی جامعه» را ارائه دهد. این پژوهش می کوشد بر اساس روش کیفی- اسنادی با بررسی چگونگی شکل گیری مناسب «زیست جهان نهاد علم جامعه شناسی و تعامل آن با نهادهای اجتماعی»، گفتمان بومی سازی علوم انسانی را- با تأکید بر علم جامعه شناسی - در جامعهی ایران آسیب شناسی کند. گفتمان بومی سازی علم جامعه شناسی، ورای هر تعریف و توصیفی از «بومی سازی» می باید راهکارها و راه حل های بهبود استقرار نهاد علم جامعه شناسی در جامعه ایران را در دستور کار خود قرار دهد. به عبارتی دیگر، از آنجاکه بومی سازی علم جامعه شناسی- بر مبنای تعاریف گوناگون- می باید در جامعهی ایران تحقق یابد، بنابراین نمی تواند نسبت به رابطه و تعامل نهاد علم و ساختارها و نهاد اجتماعی و همچنین شکل گیری زیست جهان نهاد علم، بی اعتنا باشد.
References:
- آزادارمکي، تقي، 1378، جامعهشناسي در ايران، تهران، کلمه.
- ـــــ ، 1389، جامعهشناسي علم مناقشهبرانگيز در ايران، تهران، علم.
- ـــــ ، 1386، «جامعهشناسي در ايران»، رشد علوم اجتماعي، ش 2، ص3-13.
- ـــــ ، 1387، «آموزش جامعهشناسي در ايران مشکلات و فرصتها»، آموزش عالي ايران، ش 1، ص7-32
- آزادارمکي، تقي و غلامرضا غفاري، 1383، جامعهشناسي نسلي در ايران، تهران، پژوهشکده علوم انساني جهاد دانشگاهي.
- آزادارمکي، تقي و احمد غياثوند، 1383، جامعهشناسي تغييرات فرهنگي در ايران، تهران، پژوهشکده علوم انساني جهاد دانشگاهي.
- بستان، حسين و همکاران، 1384، گامي به سوي علم ديني، تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- بهکش، محمدمهدي، 1381، اقتصاد ايران در بستر جهانيشدن، تهران، نشر ني.
- تشکر، زهرا و يحيي عليبابايي، 1378، وضعيت تحقيقات اجتماعي خانواده و ازدواج در ايران، تهران، رسش.
- تهرانيان مجيد و همکاران، 1380، جهانيشدن (چالشها و ناامنيها)، تهران، راهبرد.
- جعفري، احمد و كرم صميمينيا، 1385، جهانيشدن، شاخصها و جايگاه اقتصاد ايران، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني.
- حائري شيرازي، محيالدين، 1370، بحثي درباره جامعهشناسي اسلامي، شيراز، دانشگاه شيراز.
- حسينزاده، عليحسين و همکاران، 1392، «بررسي ناسازگاري فرهنگي علوم انساني جديد و ساختارهاي اجتماعي در جامعه ايران»، مطالعات معرفتي در دانشگاه اسلامي، ش 4، ص617-636.
- حسينيان، محمدرضا، 1383، علل ناکارآمدي نهادهاي علمي کشور، قم، دبيرخانه نهضت آزادانديشي و توليد علم.
- خليلي، اسماعيل، 1388، علوم انساني در ايران، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- خوشاندام، بهزاد، 1387، رويکرد قدرتهاي بزرگ به موضوع هستهاي ايران، تهران، مرکز تحقيقات استراتژيک.
- دفتر همکاري حوزه و دانشگاه، 1373، درآمدي به جامعهشناسي اسلامي (2): مباني جامعهشناسي اسلامي، تهران، سمت.
- رجايي، فرهنگ، 1372، «ميزگرد بررسي وضعيت جامعهشناسي در ايران»، دانشگاه انقلاب، دوره جديد، ش 97، ص9-28.
- سجادپور، محمدکاظم، 1381، سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، تهران، دفتر مطالعات سياسي و بينالمللي وزارت امور خارجه.
- سروش، عبدالکريم، 1376، «نکاتي چند در مورد تحقيقات علوم اجتماعي در ايران»، نامه انجمن جامعهشناسي ايران، مجموعه مقالات ش 2، ص95-106.
- شريعتي، سارا، 1388، «يک جامعهشناسي براي يک جهان؟»، مطالعات اجتماعي ايران، ش 1، ص63-83.
- شورچي، حافظ، 1386، جهانيشدن غرب و ايران، تهران، اختر.
- طباطبايي، جواد، 1379، ابنخلدون و علوم اجتماعي، تهران، طرح نو.
- عبداللهي، محمد، 1375، «جامعهشناسي در ايران»، رهيافت، ش 13، ص81-87.
- ـــــ ، 1376، «روششناسي در تحقيقات اجتماعي»، نامه انجمنشناسي در ايران، مجموعه مقالات ش 2، ص119-126.
- عبدي، عباس و محسن گودرزي، 1378، تحولات فرهنگي در ايران، تهران، سروش.
- عبدي، عباس، 1372، جامعهشناسي تحقيقات اجتماعي در ايران، در: مجموعه مقالات سمينار جامعهشناسي، تهران، سمت.
- عليخاني، علياکبر، 1383، نگاهي به پديده گسست نسلها، تهران، پژوهشکده علوم انساني و اجتماعي جهاد دانشگاهي.
- قانعيراد، محمدامين، 1382، ناهمزماني دانش: روابط علم و نظامهاي اجتماعي- اقتصادي در ايران، تهران، مرکز تحقيقات سياست علمي کشور.
- ـــــ ، 1383، «گفتوگوي پيش الگويي در جامعهشناسي ايران»، انجمن جامعهشناسي ايران، دوره پنجم ش 1، ص5-39.
- ـــــ ، 1381، «شيوه جديد توليد دانش: ايدئولوژي و واقعيت»، انجمن جامعهشناسي ايران، دوره چهارم ش 3، ص28-59.
- ـــــ ، 1385، «وضعيت اجتماع علمي در رشته علوم اجتماعي»، نامه علوم اجتماعي، ش 27، ص27-55.
- قانعيراد، محمدامين و همكاران، 1388، «علم اجتماعي مستقل / دگرواره و عينيت چندگانه»، مطالعات اجتماعي ايران، ش 1، ص7-36.
- کچويان، حسين و همكاران، 1385، «پوزيتيويسم و جامعهشناسي در ايران»، رهيافت، ش 28، ص28-54.
- کچويان، حسين، 1373، «اقتراح»، کلمه، ش 12، ص8-15.
- گلچين، مسعود، 1383، مفهوم جامعهشناسي اسلامي، در دين و علوم اجتماعي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- گلوور، ديويد و همکاران، 1383، جامعهشناسي معرفت و علم، ترجمة شاپور بهيان و همکاران، تهران، سمت.
- لهساييزاده، عبدالعلي، 1376، «مشکلات آموزشي رشته جامعهشناسي در ايران»، نامه انجمن جامعهشناسي در ايران، مجموعه مقالات ش 2، ص107-118.
- لهساييزاده، عبدالعلي، 1375، «موانع پژوهش علوم اجتماعي درايران»، رهيافت، ش 14، ص97-104.
- محمدي، منوچهر، 1366، اصول سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، تهران، اميرکبير.
- موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني، 1382، مجموعه مقالات همايش جهانيشدن اقتصاد، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني.
- مؤمني، فرشاد، 1388، «ايران و چالشهاي مواجهه با علم بومي و علم جهاني»، مطالعات اجتماعي، ش 1، ص139-160.
- نصر، سيدحسين، 1389، دين و نظم طبيعت، ترجمة انشاءالله رحمتي، تهران، نشر ني.
- نواح، عبدالرضا و همکاران، 1392، «علم بومي و ساختارهاي اجتماعي – اقتصادي»، رهيافت، ش 54، ص67-79.
- وبر، ماکس، 1373، اخلاق پروتستاني و روح سرمايهداري، ترجمة عبدالکريم رشيديان و پريسا منوچهري کاشاني، تهران، علمي و فرهنگي.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1380، ارزشها و نگرشهاي ايرانيان، تهران، دفتر طرحهاي ملي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1382، ارزشها و نگرشهاي ايرانيان، تهران، دفتر طرحهاي ملي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- هودشتيان، عطا، 1381، جهاني شدن و ايران، تهران، چاپخش.
- يوسف، نريمان، 1383، شکاف بين نسلها: بررسي نظري و تجربي، تهران، پژوهشکده علوم انساني جهاد دانشگاهي.
- Anderson, & et al, 2010, The Journal of Higher Education, v. 81, N. 3, Copyright © 2010 by The Ohio State University
- Fuller, S, 2000, Governance of Science, Buckingham: Open University Press.
- Gibbons, & et al, 2003, ‘Mode 2’ Revisited: The New Production of Knowledge, Minerva, v. 41, p. 179–194, Kluwer Academic Publishers. Printed in the Netherlands.
- Gibbons, M, & et al, 1994, The new production of knowledge: The dynamics of science and research in contemporary societies, London: Sage.
- Gray, MEI, 2008, Knowledge production in social work: The ‘gold standard’ of mode 2, Paper presented at the 34th Biannual Congress of the International Association of Schools of Social Work (IASSW) Transcending Global-Local Divides, Durban, South Africa, 20-24th July 2008.
- Hessen, B, 1971, The Social and Economic Roots of Nawton”s "Principa" ؛New York, Howard Fertig.
- Krishna, V. V, & et al, 2000, The Changing Structure of Science Developing Countries, Science Technology a Society 5: 2, New Delhi/Thousand Oaks/ London Sage Publication.
- Kuutti, Kari, 2007, Design Research, Disciplines, and New Production Of Knowledge.
- Marx, k, 1904, A Contribution to the Critique of Political Economy, Chicago.
- Merton, R. K, 1970, Science, Technology and Society in Seventeenth-Century England, New York: Howard Fertig. (Ph.D. dissertation completed in 1935; orig. pub. 1938.)
- Merton, R. K, 1973a, “The Sociology of Science”, Chicago and London: University of Chicago Press, ed. With an introduction by N.W. Storer.
- Mitroff, Ian I, 1974, Norms and Counter-Norms in a Select Group of the Apollo Moon Scientists: A Case Study of the Ambivalence of Scientists, American Sociological Review, v. 39, p. 574-595.
- Molkay, M, 1991, Sociology of Science: a Socieological Pilgrimage, Open University Press.
- Pester Dominique, 2000, The Production of Knowledge Between Academies and Markets: a Historical Reading of The Book The New Production of Knowledge, Science, Technology a Society, v. 5, 2, New Delhi/Thousand Oaks/ London Sage Publication.
- Ramasuban, R, 1977, Towards a Relevant Sociology of Science for India (in: Perspectives in The Sociology of Science, S. S. Blume (ed), John Wiley a Sons).
- Rawetz j. R, 1971, Scientific Knowledge and Its Social Peoblam, London: Oxford University Press.
- Rose, H, & Rose, S, 1969, Science and Society, Allen Lane: The Penguin Press.
- Rose, H, & Rose, S, 1979, The Political Economy of Science Ideology of/in The Natural Science, The Macmillan Press LTD.
- Salamon, J. J, 2000, Recent Trends in Science and Technology Policy, Science, Technology a Society, 5: 2, New Delhi/Thousand Oaks/ London Sage Publication.
- Sztompka, Piotr, 2007, Trust in Science: Robert K. Merton's Inspiration, Journal of Classical Sociology, v. 7, p. 211, DOI: 10.1177/1468795X07078038.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hosseinzadeh, Ali Hossein, Dust, Karim, Mubini, Mohammad ali, Mubini, Iraj.(2025) The Discourse on the Localization of Science and Social Structures (The Suitable Model of Establishment of the Institution Sociology inside the Social Structures of Iran). Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6(2), 23-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ali Hossein Hosseinzadeh; Karim Dust; Mohammad ali Mubini; Iraj Mubini."The Discourse on the Localization of Science and Social Structures (The Suitable Model of Establishment of the Institution Sociology inside the Social Structures of Iran)". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6, 2, 2025, 23-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hosseinzadeh, A, Dust, K, Mubini, M, Mubini, I.(2025) 'The Discourse on the Localization of Science and Social Structures (The Suitable Model of Establishment of the Institution Sociology inside the Social Structures of Iran)', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 6(2), pp. 23-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hosseinzadeh, A, Dust, K, Mubini, M, Mubini, I. The Discourse on the Localization of Science and Social Structures (The Suitable Model of Establishment of the Institution Sociology inside the Social Structures of Iran). Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 6(2): 23-44