The Role of Cultural-Social Factors in the Decision-Making of Consumers of Iranian and Imported Goods
Writers:
✍️ Hosein rezaeiyan bilondi
/ PhD in Psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / h.rezaeiyan60@gmail.com
/ PhD in Psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / h.rezaeiyan60@gmail.comSeyed Abbas Satourian / Assistant Professor of Psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / sabbas61@gmail.com
Abstract:
The increasing lack of attention to domestic products and preference for consuming foreign goods has caused irreparable damage to the country's economic structure. Foreign producers familiarity with the foundations and cultural-social factors affecting consumer decisions and choices and the lack of research in the field of consumer attitudes, decision-making, and behavior within the country are the factors exacerbating this trend. Accordingly, using the descriptive-analytical method, the present study has attempted to explain the decision-making style of consumers in choosing Iranian or imported goods and the socio-cultural factors affecting them. The results indicate that consumers do not necessarily use an information processing model in the purchasing stages; rather, they follow specific decision-making styles rooted in numerous cultural and social factors. The findings show that factors such as social beliefs and values, moral beliefs, social status, nationalism, national self-esteem, attitude towards the country of origin, and materialism are effective in the decision-making style of individuals in choosing domestic or imported goods. These findings clearly show the important role of socio-cultural factors in predicting decision-making styles and can provide good information to domestic planners and producers.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نقش عوامل فرهنگی ـ اجتماعی در سبکهای تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان کالای ایرانی و وارداتی
Abstract:
افزایش روزافزون کم‌توجهی به تولیدات داخلی و ترجیح مصرف کالاهای خارجی، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به ساختار اقتصاد کشور وارد کرده است. آشنایی تولیدکنندگان خارجی با مبانی و عوامل فرهنگی ـ اجتماعی تأثیرگذار بر تصمیم و انتخاب‌های مصرف‌کننده و ضعف پژوهش در حوزة نگرش، تصمیم‌گیری و رفتار مصرف‌کنندگان در داخل کشور از عوامل تشدیدکنندة این روند شناخته می‌شود. بر این اساس پژوهش حاضر کوشیده است سبک تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان در انتخاب کالای ایرانی یا وارداتی و عوامل فرهنگی ـ اجتماعی مؤثر بر آن را به روش توصیفی ـ تحلیلی تبیین نماید. نتایج پژوهش حاضر بیانگر آن بود که مصرف‌کنندگان در مراحل خرید لزوماً از الگوی پردازش اطلاعات استفاده نمی‌کنند؛ بلکه از سبکهای تصمیم‌گیری مشخصی که ریشه در عوامل متعدد فرهنگی و اجتماعی دارند، پیروی می‌نمایند. یافته‌ها نشان داد که عواملی همچون باورها و ارزش‌های اجتماعی، باورهای اخلاقی، منزلت اجتماعی، گروه‌گرایی و ملی‌گرایی، عزت نفس ملی، نگرش به کشور مبدأ و مادی‌گرایی در سبک تصمیم‌گیری افراد برای انتخاب کالای داخلی یا وارداتی مؤثر است. این یافته‌ها به‌خوبی نقش مهم عوامل فرهنگی ـ اجتماعی را در پیش‌بینی سبکهای تصمیم‌گیری نشان می‌دهد و می‌تواند اطلاعات مناسبی به برنامه‌ریزان و تولیدکنندگان داخلی ارائه نماید.
References:
- بخشی‌زاده برج، کبری و داورزنی، ناصر (1398). نگاشت نقشۀ ذهنی مصرف‌کنندگان نسبت به کالای ایرانی. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 6(1)، 171ـ191.
- بخشی‌زاده برج، کبری و عرب‌زاده، محمدحسن (1392). تأثیر عوامل تعدیل در تصمیم‌گیری خرید مصرف‌کنندگان ایرانی بر دشمنی به خرید محصولات خارجی. اولین کنفرانس بین‌المللی حماسۀ سیاسی (با رویکردی بر تحولات خاورمیانه) و حماسۀ اقتصادی (با رویکردی بر مدیریت و حسابداری). رودهن: دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
- بورک، والتر و دیگران (1387). روش‌های تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. ترجمۀ احمدرضا نصر، تهران: دانشگاه شهید بهشتی و سمت.
- تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1410ق). غررالحکم و دررالکلم. تصحیح سیدمهدی رجایی. قم: دارالکتاب الاسلامی.
- جزنی، ن. و دیگران (1389). سبکهای تصمیم‌گیری مشتریان براساس مدل اسپرولز و کندال. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، 9(3)، 9ـ24.
- حقیقی، محمد و حسین‌زاده، ماشااله (1388). مقایسۀ میزان تمایل به مصرف کالاهای داخلی در تهران با سایر مناطق جهان و بررسی پیامد‌های آن بر ارزیابی و ترجیح محصولات. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 13(4)، 103ـ139.
- دبستانی، فاطمه و دیگران (1390). تأثیر نوگرایی مصرف‌کنندگان بر سبکهای تصمیم‌گیری خرید. تحقیقات بازاریابی نوین، 1(3)، 1ـ26.
- دهدشتی شاهرخ، زهره، قاسمی، حسن و سیفی، ابوالفضل (۱۳۸۹). تأثیر کشورگرایی مصرف‌کننده بر قصد خرید کالاهای وارداتی. فصلنامۀ مطالعات مدیریت بهبود و تحول، ۱۷(۶۲)، ۱۱۵ـ۱۴۲.
- ریتزر، جورج (1390). مبانی نظریه‌های جامعه‌شناسی معاصر و ریشه‌های کلاسیک آن. ترجمۀ خلیل میرزائی و علی بقایی سرابی. تهران: جامعه‌شناسان.
- سراج‌پور، سارا و فتاحی، مجید (1400). عوامل تأثیرگذار بر تصمیم خرید مصرف‌کننده. مطالعات مدیریت، اقتصاد و کارآفرینی، 2(2), 47ـ69.
- سعیدا اردکانی، سعید و دیگران (1398). سنجش عوامل مؤثر بر تمایل مصرف‌کننده ایرانی به خرید و مصرف کالاهای ایرانی. مدیریت بازرگانی، 11(2)، 241ـ258.
- صمدی، منصور و دیگران (1388). بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی مصرف‌کننده بر رفتار خرید در فروشگاه‌های زنجیره‌ای. مدیریت بازاریابی، 4(6)، 55ـ73.
- طاهری‌کیا، ف.، و نادری، آ. (1391). شناسایی و ارزیابی عوامل تأثیرگذار بر خرید وسواسی (اعتیاد به خرید). مدیریت، 9(26)، 87ـ106.
- کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق). الکافی. تصحیح: علی‌اکبر غفاری. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
- عیوضی حشمت، علی‌اصغر، محمودی میمند، محمد، پرهیزکار، محمدمهدی و آقایوسفی، علیرضا (1395). پیش‌بینی سبکهای تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان با استفاده از سیستم‌های فعال‌سازی و بازداری رفتاری مغزی. شناخت اجتماعی، 5(2), 155ـ167.
- مرتضوی، سعید و دیگران (1391). اثر گرایشات فرهنگی بر عرق ملی و تأثیر آن بر قصد و رفتار خرید مشتری. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 5(15)، 5ـ26.
- منصوری، مهدیه و دیگران (1395). تأثیر ارزش‌های مصرف بر قصد خرید. پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، ۶(۴)، ۱۷۱ـ۱۸۸.
- موسوی، یاسر، کاظمی‌نیا، آزاده (1395). بررسی تأثیر ارزش‌های فرهنگی بر گرایش مصرف‌کنندگان به مصرف کالاهای خارجی در بازار لوازم خانگی شهر اصفهان. کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری. تهران: دانشگاه تهران.
- موون، جان سی و مینور، میشل (1384). رفتار مصرف‌کننده (عوامل بیرونی). ترجمۀ عباس صالح اردستانی. تهران: فارابی.
- نجیب‌زاده، مهناز و احمدی، سیروس (1397). رابطۀ عزت نفس ملی و مصرف کالاهای خارجی در بین شهروندان ایرانی. مطالعات ملی، 19(3)، 47ـ65.
- وبلن، تورستین (1383). نظریۀ طبقۀ مرفه. ترجمۀ فرهنگ ارشاد. تهران: نشر نی.
References:
- Abla, N. (2006). The negative effects of materialism on individual and societal well-being. Social Indicators Research, 78 (1), 21-39.
- Agbonifoh, Barnabas A. & Jonathan U. Elimimian (1999). Attitudes of eveloping Counties Towards “Country-of-Origin” Products in an Era of Multiple Brands. Journal of International Consumer Marketing, 11:4, 97-116.
- Ahluwalia, R. (2002). Materialism and life satisfaction: The role of subjective well-being. Journal of Consumer Research, 29 (4), 571-585.
- Ahmed, U. Z., Johnson, J. P. and Boon, L. C. (2004). Does country of origin matter for low-involvement products?. International Marketing Review, 21 (1), 102-120.
- Alexander, C. (2012). The relationship between materialism and global issues: Environmental crisis, poverty, and well-being. Global Environmental Change, 22 (1), 65-74.
- Assad, Soraya W. (2007). The rise of consumerism in Saudi Arabian society. International Journal of Commerce and Management, 17, 73-104.
- Bae, J., Lu-Anderson, D., Fujimoto, J., & Richelieu, A. (2015). East Asian college consumer decision-making styles for sport products. Sport, Business and Management: An International Journal, 5 (3), 259-275.
- Bae, S. (2004). Shopping pattern differences of physically active Korean and American university consumers for athletic apparel (Doctoral dissertation, The Florida State University). ProQuest Dissertations Publishing.
- Black, P. (1985). Materialism and individual happiness: A longitudinal study. Journal of Personality and Social Psychology, 49 (5), 1294-1300.
- Blackwell, R. D., Miniard, P. W. & Engel, J. F. (2001). Consumer behavior. 9th ed. South-Western College Publishing.
- Brown, T. J. (2005). Environmental degradation and materialism: Investigating the links between consumer values and ecological impacts. Environmental Research Letters, 10 (2), 130-141.
- Chen, L., Chen, G., Wang, S., & Jiang, L. (2023). The Effect of Perfectionism on Consumers’ Intentions to Purchase Imperfect Products. Behavioral Sciences, 13(3), 269
- Doe, J., & Smith, J. (2015). The influence of social status on consumer behavior: A study of luxury goods purchases. Journal of Consumer Research, 42(3), 400-412.
- Eren, S. (2013). Young consumers' attitudes toward American products. In Proceedings of the 9th International Strategic Management Conference (p. 489-495)
- Fraser, A. (2018). Country of origin effects on consumer decision-making: A review of recent research. International Journal of Business and Management, 13 (5), 45-60.
- Gaston-Breton, Charlotte & Duque, Lola C. (2015). Utilitarian and hedonic promotional appeals of 99- ending prices. European Journal of Marketing, 49, 212–237.
- Giovannini,
- Sarah, Xu, Yingjiao & Thomas Jane (2015). Luxury fashion consumption and Generation Y consumers. Journal of Fashion Marketing and Management, 19, 22–40.
- Goldsmith, R. E., Stith, M., White, D.J. (1989). An empirical study of the relationship between personal values and innovative purchasing behavior. in the Proceedings of the Annual Conference (p. 84-88). Academy of Marketing Science.
- Hawkins, M. Katona, G. & Mueller, E . (2007). Consumer Behavior: Building Marketing Strategy, 10th ed., (McGraw – Hill – Edition).
- Heitz-Spahn, S. (2013). Cross-channel free-riding consumer behavior in a multichannel environment: An investigation of shopping motives, sociodemographics and product categories. Journal of Retailing and Consumer Services, 20 (6), 570-578.
- Holt, D. (1998). Does cultural capital structure American consumption?. Journal of Consumer Research, 25 (1), 1–25.
- Holt, D. B., & Reddy, S. K. (1998). Consumer globalism and cultural hybridity: Examining the consumption of global brands in developing countries. Journal of Consumer Research, 25 (3), 204-216.
- Ishii, K. (2009). Nationalistic emotions in consumer behavior: Examining the effects of consumer animosity and nationalism in China towards Japanese and U.S. products. Journal of International Consumer Marketing, 21 (4), 299-308.
- Kilborn, R. (2008). Materialism and its effects on social and environmental issues. Environmental Sociology Review, 15 (2), 115-127.
- Kim, Sh. (2005). Consumer profiles of apparel product involvement and values. Journal of Fashion Marketing and Management, 9 (2), 207-220.
- Kinra, N. (2006). The effect of country of origin on foreign brand names in the Indian market. Marketing Intelligence and Planning, 24 (1),15-30.
- Kropp, A., Lavack, M., Silvera, D.H. (2005). Values and collective self‐esteem as predictors of consumer susceptibility to interpersonal influence among university students. International Marketing Review, 22 (1), 7-33.
- Kyoum Kim, Yu. And Fae Ko, Yong. And Fames, Feffery (2011). The impact of relationship quality on attitude toward a sponsor. Journal of Business & industrial Marketing, 26/8, 566-576.
- Leung, Alexandra C. Y., Yee، Rachel W. Y., Lo، Eric S. C. (2015). Psychological and Social Factors of Fashion Consciousness: An Empirical Study in the Luxury Fashion Market. Research Journal of Textile and Apparel, 19, 58–69.
- Liu, F., Murphy, J., Li, J., and Liu, X. (2007). English and Chinese? The Role of Consumer Ethnocentrism and Country or Origin in Chinese Attitude towarde Store Signs. Australasian Marketing Journal. 14 (2),5-16.
- Liu، Fang, Li، Jianyao, Mizerski, Dick & Soh, Huangting (2012). Self-congruity, brand attitude, and brand loyalty: a study on luxury brands. European Journal of Marketing, 46, 922–937.
- Loudon, D. L., Della Bitta, A. J. (1988). Consumer Behavior: Concepts and Applications (3rd ed.). New York: McGraw-Hill.
- Luhtanen, R., Crocker, J. (1992). A collective self-esteem scale: Self- evaluation of one’s social identity. Personality and Social Psychology Bulletin, 18, 302–318.
- Luque-Martonez, T., Ibaanaez-Z., S., Barrio-Garcoaa, S.D. (2000). Consumer ethnocentrism measurement, An assessment of the reliability and validity of the CETSCALE in Spain. European Journal of Marketing, 34 (1):1353-1373.
- Lysonski, S., Srini, D. & Zotos, Y. (1996). Consumer Decision-Making Styles: A Multi Country Investigation. European Journalof Marketing, 30(12), 10-21.
- Lysonski، Steven & Srinivas Durvasula (2013). Consumer decision making styles in retailing: evolution of mindsets and psychological impacts. Journal of Consumer Marketing, 30, 75–87.
- Nagashima, A. (1970). A comparison of Japanese and US attitudes toward foreign products. Journal of Marketing, 34, 68-74.
- Nan, X. and Heo, K. (2007). Consumer responses to corporate social responsibility (CSR) initiatives: examining the role of brand-cause fit in cause-related marketing. Journal of Advertising, 36, 63-74.
- Nayeem, T., & Casidy, R. (2012). The role of culture on consumer purchase decisions: An empirical study of Australian and Bangladeshi consumers. Journal of Business Research, 65(10), 1448-1455.
- Nguyen, T. D., Nguyen, T. T. M. & Barrett, N. J. (2008). Consumer ethnocentrism, cultural sensitivity, and intention to purchase local products: Evidence from Vietnam. Journal of Consumer Behaviour, 7(1), 88-100.
- Nguyen, Thu Ha & Gizaw, Ayda (2014). Factors that influence consumer purchasing decisions of Private Label Food Products A case study of ICA Basic. School of Business, Society and Engineering Bachelor thesis in Business Administration FOA214.
- Nnedum, O. A. U., Egwu, E. U., Exeokana, J. O., Madu, S. N., & Chine, B. C. (2011). Materialism and meaning of money (MOM): Validation of Money Metaphor Scale (MMS) in South Africa. International Research Journal of Finance and Economics, (76), 31–46.
- Olsen, Svein Ottar & Skallerud, Kare (2011). Retail attributes' differential effects on utilitarian versus hedonic shopping value. Journal of Consumer Marketing, 28, 532–539.
- Palazón, Mariola & Delgad, Elena (2009). The moderating role of price consciousness on the effectiveness of price discounts and premium promotions. Journal of Product & Brand Management, 18, 306–311.
- Pappu, Ravi & Quester, Pascale G. (2016). How does brand innovativeness affect brand loyalty?. European Journal of Marketing, 50, 2–28.
- Park, Y. A. (2007). Investigating online decision-making styles (Doctoral dissertation, Texas A&M University).
- Rezaei, S. (2015). Segmenting consumer decision-making styles (CDMS) toward marketing practice: A partial least squares (PLS) path modeling approach. Journal of Retailing and Consumer Services, 22, 1-15.
- Roth, M. S. and Romeo, J. B. (1992). Matching product category and country image perceptions: a framework for managing country-of-origin effects. Journal of International Business Studies, 23 (3), 477-497.
- Schor, J. (2002). Understanding the new consumerism: Inequality, emulation and the erosion of well-being. Tijdschrift voor Sociologie, 23(1), 10–20.
- Sejo, T., & Shoham, A. (2015). The three facets of materialism: Ownership, discontent, and financial comparison. Journal of Consumer Research, 41(2), 298-310.
- Shimp, T. A., and Sharma, S. (1987). Consumer ethnocentrism: Construction and validation of the CETSCALE. Journal of Marketing Research, 27, 280.289.
- Sproles, G.B. and Kendall, E.L. (1986), A methodology for profiling consumers' decision making styles. Journal of consumer Affairs, 20 (20), 16-26.
- Steenkamp, J.E.M., Batra, R. and Alden, D.L. (2003). How perceived brand globalness creates brand value. Journal of International Business Studies, . 34 (1), 53- 65.
- Sun, Chuan, Su, Song & Huang, Jinsong (2013). Cultural value, perceived value, and consumer decisionmaking style in China. Nankai Business Review International, 4, 248–262.
- Teimourpour, Bahar & Heidarzadeh Hanzaee, Kambiz (2011). The impact of culture on luxury consumption behaviour among Iranian consumers. Journal of Islamic Marketing, 2, 309-328.
- Tjiptono, Fandy, Arli, Denni, Bucic, Tania (2014). Consumer confusion proneness: insights from a developing economy. Marketing Intelligence & Planning, 32, 722–734.
- Verlegh, P. W. J., & Steenkamp, J.-B. E. M. (1999). A review and meta-analysis of country-of-origin research. Journal of Economic Psychology, 20(5), 521–546.
- Walsh, Gianfranco & Mitchell, Vincent-Wayne (2010). The effect of consumer confusion roneness on word of mouth, trust, and customer satisfaction. European Journal of Marketing, 44, 838–859.
- Wang, C.L., Siu,Y.M. & Hui., S.Y. (2004). Consumer Decision-making Styles on domestic and imported brand clothing. European Journal of Marketing, 38 (1/2), 239-252.
- Wanninayake, W.M.C.B. & Chovancova, M. (2012). Consumer Ethnocentrism and Attitudes towards Foreign Beer Brands: With Evidence from Zlin Region in the Czech Republic. Journal of Competitiveness, 4 (2), 3-19.
- Weun, S., Jones M. A., and Beatty S. E. (1998). The Development and Validation of the Impulse Buying Tendency Scale. Psychological Reports, 82, 1123–1133012.
- Wobker, Inga, Eberhardt, Tim & Kenning, Peter (2015). Consumer confusion in German food retailing: the moderating role of trust. International Journal of Retail & Distribution Management, 43, 752–774.
- Wilkie, W. L. (1990). Consumer Behavior (2nd ed.). New York: Wiley.
- Yi-Cheon, Mark; Paul, Yim; Jerome, L. Sauer; Se-Jin, Williams; Macrury, Lee Iain (2014). Drivers of attitudes toward luxury brands. International Marketing Review, 31, 363–389.
- Yu, Ji Eun Park Jun & Zhou، Joyce Xin (2010). Consumer innovativeness and shopping styles. Journal of Consumer Marketing, 27, 437–446.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
rezaeiyan bilondi, Hosein, Satourian, Seyed Abbas, Jafari, Soheyla.(2025) The Role of Cultural-Social Factors in the Decision-Making of Consumers of Iranian and Imported Goods. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15(4), 108-128 https://doi.org/10.22034/marefatefarhangi.2024.2021501
Hosein rezaeiyan bilondi; Seyed Abbas Satourian; Soheyla Jafari."The Role of Cultural-Social Factors in the Decision-Making of Consumers of Iranian and Imported Goods". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15, 4, 2025, 108-128
rezaeiyan bilondi, H, Satourian, S, Jafari, S.(2025) 'The Role of Cultural-Social Factors in the Decision-Making of Consumers of Iranian and Imported Goods', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15(4), pp. 108-128
