Pages:
5-24
Receive Date: 2025/04/08
Accept Date: 2025/04/08
Abstract:
The main idea of the theory of "use and satisfaction" is that the media has little ability to influence the audiences and it is the audience who imposes their needs and desires on the media and affect its process of decision-making. According to this theory, media should be audience-oriented. This means that the main concern of is to satisfy the audience's desires, that is, bringing pleasure to them and easing their pain in order to attract more audience. The theorists of this theory claim that this view contradicts some explicit Quranic teachings. The holy Quran does not ignore man's natural inclinations including his inclination for pleasure; moreover, some of its teachings are based on them. From the Quranic perspective, man's real needs are those needs whose satisfaction contributes to harnessing his natural talents. Conversely, secularists regard man's animal and instinctive needs to be real, so they demand form media to meet them,. According to the holy Quran, however, it is only by meeting man's real needs that people can be brought nearer to the ultimate aim of creation. Therefore, an ideal media which adopts a religious criterion should take into consideration audience's rational needs, interests and desires. Taking into consideration the main theme of the aforementioned theory, the present paper tries to elucidate the view of the Quran on man's needs and way of meeting them.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نظریهی «استفاده و رضامندی» از دیدگاه قرآن کریم؛ بررسی کارکردی
Abstract:
سخن اصلی نظریهی «استفاده و رضامندی» این است که رسانه ها قدرت تأثیرگذاری اندکی بر مخاطب دارند و در مقابل، این مخاطبان هستند که میل و نیاز خود را بر رسانه ها تحمیل کرده، بر سیاست گذاری آنها تأثیر می گذارند. از دید این نظریه، رسانه باید مخاطب محور باشد؛ یعنی باید تلاش خود را تنها در جهت تأمین امیال مخاطبان خود یا همان جلب لذت و دفع الم مصروف دارد تا بتواند به تعداد بیشتری از مخاطبان دست یابد. به زعم پردازندگان این نظریه، سخن مزبور با برخی از آموزه های صریح قرآن کریم تقابل دارد. قرآن کریم امیال طبیعی ازجمله میل به لذت در انسان را نه تنها انکار یا محکوم نمی کند، بلکه یک سلسله از تعالیم خود را بر آنها مبتنی ساخته است. از دید قرآن کریم، نیازهای واقعی انسان نیازهایی است که ارضای آنها موجب فعلیت یابی استعدادهای فطری انسان می شود. در مقابل، اندیشه غیردینی، نیازهای غریزی و حیوانی را در انسان نیاز اصیل تلقّی کرده و قاعدتاً رسانه را ملزم به تأمین آنها می داند. از نظر قرآن کریم، فقط ارضای نیازهای واقعی می تواند انسان را به هدف نهایی خلقت نزدیک کند. ازاین رو، یک رسانه مطلوب با معیار دینی، باید به نیاز، مصلحت و خواسته های معقول مخاطب توجه کند. در این نوشتار، سعی شده تا با عطف توجه به محتوای این نظریه، دیدگاه قرآن در خصوص نیازهای انسان و نحوهی مواجههی با آنها تشریح گردد.
References:
- اتكينسون، ريتا و ارنست هيليگارد، (1373)، زمينه روانشناسي، ترجمة محمدنقي براهني، تهران، رشد.
- اسپرلينگ، آبراهام (1372)، روش علمي در شناخت ماهيت آدمي، ترجمة مهدي محيالدين بناب، تهران، روز.
- اسلاوين، اي رابرت (1385)، روانشناسي تربيتي نظريه و كاربست، ترجمة سيد محمدي، تهران، روان.
- اسميت، فليپ (1387)، درآمدي بر نظريه فرهنگي، ترجمة حسن پويان، چ دوم، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي.
- اميني، ابراهيم (1374)، اسلام و تعليم و تربيت، تهران، انجمن اولياء و مربيان جمهوري اسلامي ايران.
- تانكارد، جيمز و ورنر سورين، (1388)، نظريههاي ارتباطات، ترجمة عليرضا دهقان، تهران، دانشگاه تهران.
- خداپناهي، محمد كريم (1388)، انگيزش و هيجان، تهران، سمت.
- دهقان طرازجاني، محمود (1387)، نظريههاي تبليغات، تهران، دانشكده صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران.
- رجبي، محمود (1392)، انسان¬شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
- ريتزر، جورج (1374)، نظريه جامعهشناسي در دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثي، تهران، علمي.
- سانتراك، جان (1388)، زمينه روانشناسي سانتراك، ترجمة مهرداد فيروزبخت، تهران، مؤسسة خدمات فرهنگي رسا.
- شجاعي، محمدصادق (1386)، ديدگاههاي روانشناختي حضرت آيت الله مصباح يزدي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- شعاري نژاد، علياكبر (1371)، درآمدي به روانشناسي انسان، تهران، آزاده.
- شولتز، دوان (1386)، روانشناسي كمال (الگوي شخصيت كامل)، ترجمة گيتي خوشدل، تهران، پيكان.
- شيرواني، علي (1376)، سرشت انسان پژوهشي در خداشناسي فطري، قم، معاونت امور اساتيد و دروس معارف اسلامي.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين (1374)، تفسير الميزان، ترجمة سيدمحمد باقر موسوي همداني، قم، جامعه مدرسين.
- ـــــ ، (1388)، بررسيهاي اسلامي، قم، بوستان كتاب.
- فرانكن، رابرت (1384)، انگيزش و هيجان، ترجمة حسن شمس اسفند آباد، غلامرضا محمودي، سوزان امامي¬پور، تهران، نشرني.
- فرجي، ذبيح الله (1372)، انگيزش و هيجان، تهران، خردمند.
- كوكلان، هوشنگ (1385)، رفتار سازماني، تهران، دانشگاه تهران.
- گنجي، حمزه (بيتا)، بهداشت رواني، تهران، ارسباران.
- مارشال ريو، جان (1381)، انگيزش و هيجان، ترجمة محمدي، تهران، ويرايش.
- مزلو، آبراهام اچ (1372)، انگيزش و شخصيت، ترجمة احمد رضواني، مشهد، آستان قدس رضوي.
- مصباح، محمدتقي (1376)، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، (1390)، انسان¬شناسي در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، (1391)، آموزش فلسفه، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مصطفوي، حسن (1360)، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب.
- مهيار، رضا (1370)، فرهنگ ابجدي (عربي- فارسي)، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
- نجاتي، محمدعثمان (1372)، قرآن و روانشناسي، ترجمة عباس عرب، مشهد، بنياد پژوهشهاي آستان قدس.
- نيكو، سعيديان و شيخ سركيسيان، (1381)، شناخت مخاطب تلويزيون با رويكرد استفاده و رضامندي، تهران، سروش.
- ويندال، سون، بنو سيگنايرز و جين اولسون (1376)، كاربرد نظريههاي ارتباطات، ترجمة عليرضا دهقان، تهران، دفتر مطالعات و تحقيقات رسانهها.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ra'eesi Vanani , Hosein.(2025) The Theory of "Use and Satisfaction" from the View of the Holy Quran; an Applied Study. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 4(3), 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hosein Ra'eesi Vanani ."The Theory of "Use and Satisfaction" from the View of the Holy Quran; an Applied Study". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 4, 3, 2025, 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ra'eesi Vanani , H.(2025) 'The Theory of "Use and Satisfaction" from the View of the Holy Quran; an Applied Study', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 4(3), pp. 5-24
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ra'eesi Vanani , H. The Theory of "Use and Satisfaction" from the View of the Holy Quran; an Applied Study. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 4(3): 5-24