Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, Volume 2, Issue 3, No 7, Year 2025 , Pages 113-141

    A Prelude to Michel Foucault's Discourse Analysis Methods of : Qualitative Research

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Abdolhadi Salehi Zadeh / P.hD Student of IKI / hadisalehizade2@gmail.com
    Pages: 113-141 Receive Date: 2025/04/04 Accept Date: 2025/04/04
    Abstract: 
    The present paper deals with one of the methods of qualitative research called "discourse analysis method". There is no clear consensus on what the nature of discourse is or what its different dimensions are. The way these discourses function and how to analyze them differ according to the different definitions and the way scientists analyze them. A discourse is simply defined as "particular way of talking about the world and understanding it". This paper deals with discourse analysis in the view of Michel Foucault a contemporary scientist, Foucault's theory about discourse analysis has undergone some changes and it is now known as Fukuyama's genealogy. This paper touches on Foucault's thoughts about discourse analysis and sheds light on the constituent elements of his discourse analysis. Also, an instance of the research in which this method is used is acted in order to show its application.
    Keywords: 
    discourse
    episteme
    paleontology
    genealogy
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :درآمدی بر تحلیل گفتمان میشل فوکو؛ روش‌های تحقیق کیفی
    Abstract: 
    این مقاله به یکی از روش های تحقیق کیفی پرداخته است که از آن به «روش تحلیل گفتمان» تعبیر می شود. در این باب که گفتمان چیست و ابعاد مختلف آن کدام است، هیچ اجماع روشنی نیست و اینکه نحوه‌ی عملکرد و تحلیل آن گفتمان ها چگونه است، طبق تعاریف و بیان ویژگی ها و زوایای مختلف گفتمان در اندیشه‌ی دانشمندان، به تناسب چگونگی تحلیل نیز متفاوت می شود. تعریف ساده گفتمان عبارت است از: شیوه ای خاص برای سخن گفتن درباره‌ی جهان و فهم آن . این نوشتار به تحلیل گفتمان در اندیشه‌ی میشل فوکو پرداخته است. نظریه‌ی فوکو در این باب دارای تحولات و تطوراتی بوده است که به تبارشناسی فوکو معروف شده است. در این مقاله به اختصار به اندیشه های فوکو در این باب و روشن ساختن عناصر سازنده‌ی نظریه تحلیل گفتمان وی می پردازد. همچنین برای نشان دادن کاربرد عملیاتی این روش تحقیق، نمونه ای از تحقیق که از این روش بهره جسته است، بیان خواهد شد.
    Keywords: 
    گفتمان
    اپیستمه
    دیرینه‌شناسی
    تبارشناسی
    References: 
    • بزرگى، وحيد، ديدگاه‌هاى جديد در روابط بين الملل، تهران، نى، 1377.
    • بشيريه، حسين، انديشة مدرن و پست مدرن، جزوة درسي مقطع كارشناسي‌ارشد علوم سياسي دانشگاه تهران.
    • ـــــ ، دولت و جامعة مدني (‌گفتمان‌هاي جامعه‌شناسي سياسي)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1378.
    • ـــــ ، سيري در نظريه‌هاي جديد در علوم سياسي، تهران، علوم نوين، 1378.
    • بلیک، رید و هارولدس، ادوین، طبقه‌بندی مفاهیم در ارتباطات، ترجمه مسعود اوحدی، تهران، سروش، 1387.
    • بهرام‌پور، شعبانعلی، «مقدمه گردآورنده» در تحلیل انتقادی گفتمان، نوشته نورمن فرکلاف، ترجمه فاطمه پیران و دیگران، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 1379.
    • پايا، علي، «جايگاه مفهوم صدق در آراي فوكو»، نامه فرهنگ، ش 23، پاییز 1375، ص 52-69.
    • حقيقى، مانى، سرگشتگى نشانه‌ها، ترجمه بابك احمدى و ديگران، تهران، مركز، 1374.
    • دریفوس، هیوبرت و رابینو، پل، ميشل فوكو فراسوى ساختگرايى و هرمنوتيك، با مؤخره‌اى به قلم ميشل فوكو، ترجمه حسين بشيريه، تهران، نى، 1376.
    • سلیمی، اصغر، «گفتمان در اندیشه فوکو»، کیهان فرهنگی، ش 219، اسفند 1378، ص 29-35.
    • ضمیران، محمد، میشل فوکو، دانش و قدرت، تهران، هرمس، 1378.
    • فرکلاف، نورمن، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه فاطمه پیران و دیگران، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 1379.
    • فوكو، ميشل، «سراسربينى»، فرهنگ ويژه علوم اجتماعى، ترجمه ناهيد مؤيد حكمت، ش 15، تابستان 72، ص 15ـ 36.
    • فولادوند، عزت‌الله، «ميشل فوكو، رازبينى و راستگويى»، نگاه نو، ش 17، آذر و دى 1372، ص 26ـ62.
    • کرم اللهی، نعمت الله، جزوه درسی روش تحقیق.
    • گنجى، اكبر، سنت، مدرنيته، پست مدرن، دفتر نخست، تهران، مؤسسه فرهنگى صراط، اسفند 1357.
    • لوكس، استيون، قدرت فرّ انسانى يا شر شيطانى، ترجمه فرهنگ رجايى، تهران، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، 1370.
    • ماتيوز، اريك، فلسفة فرانسه در قرن بيستم، ترجمة محسن حكيمي، تهران، ققنوس، 1378.
    • میلر، پیتر، سوژه استیلا و قدرت، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی، 1382.
    • میلز، سارا، میشل فوکو، ترجمه داریوش نوری، تهران، مرکز، 1389.
    • Alcoff, L., Cultural feminism versus post-structuralism: The identity crisis in feminist theory, 1988, No 13, p 405-436.
    • Foucault, Michel, The History of Sexuality: An Introduction, Vol 1, Paperback, 1990.
    • 167 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Salehi Zadeh , Abdolhadi.(2025) A Prelude to Michel Foucault's Discourse Analysis Methods of : Qualitative Research. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2(3), 113-141

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Abdolhadi Salehi Zadeh ."A Prelude to Michel Foucault's Discourse Analysis Methods of : Qualitative Research". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2, 3, 2025, 113-141

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Salehi Zadeh , A.(2025) 'A Prelude to Michel Foucault's Discourse Analysis Methods of : Qualitative Research', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2(3), pp. 113-141

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Salehi Zadeh , A. A Prelude to Michel Foucault's Discourse Analysis Methods of : Qualitative Research. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 2(3): 113-141