An Interpretation of Social Interaction from the Perspective of Allameh Mesbah Yazdi
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
The interpretation of meaningful behavior and attention to the related qualitative methods in the last decade has been more welcomed by students and professors of social sciences. In the meantime, modern interpretive theories are usually sufficient, while the application of the interpretive theories of Muslim thinkers, due to differences in anthropological foundations, opens other dimensions and angles of action interpretation to the researcher and allows for a different, deep and broad interpretation. Using a descriptive-agnatical method this paper reproduces the interpretive theory of Allameh Mesbah Yazdi . Examining the principles of action in the fields of cognition, tendency and motivation and its social contexts, this theory provides different interpretive capacity. Dividing the actor's consciousness into strategic and practical as well as presence and achievement, dividing his tendencies into primary and secondary emotions and various emotions and paying attention to various types of motives, and combined motives, hidden and obscured ones and giving originality to the society with three mechanisms of education, imitation and imitation are among the characteristics of this theory. The stages of action interpretation based on this theory are done in six steps: interpretation of awareness, tendency, motivation, social contexts, their application to behavior and critique of action.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تفسیر کنش متقابل اجتماعی از منظر علامه مصباح‌یزدی
Abstract:
تفسیر رفتار معنادار و توجه به روش های کیفی مربوط به آن در دهه اخیر با استقبال بیشتری از سوی دانشجویان و اساتید علوم اجتماعی روبه رو شده است. در این میان معمولاً به نظریه های تفسیری مدرن اکتفا می شود، درحالی که به کارگیری نظریه های تفسیری متفکران مسلمان به دلیل تفاوت در مبانی انسان شناختی، ابعاد و زوایای دیگری از تفسیر کنش را به روی پژوهشگر می گشاید و امکان تفسیری متفاوت، عمیق و گسترده را فراهم می آورد. در این پژوهش بازتولید نظریه تفسیری علامه مصباح یزدی را با روش تحلیلی ـ منطقی دنبال کرده ایم. این نظریه با بررسی مبانی کنش در عرصه های شناختی، گرایشی و انگیزشی و زمینه های اجتماعی آن ظرفیت تفسیری متفاوتی را فراهم می آورد. تقسیم آگاهی کنشگر به راهبردی و کاربردی و همچنین حضوری و حصولی، تقسیم گرایش های او به عواطف اولیه و ثانویه و احساسات متنوع و توجه به انواع انگیزه و انگیزه های ترکیبی، پنهان و کتمان شده و اصالت بخشی به جامعه با سه سازوکار آموزش، تقلید و تلقین، از جمله ویژگی های این نظریه است. مراحل تفسیر کنش براساس این نظریه نیز در شش گام تفسیر آگاهی، گرایش، انگیزه، زمینه های اجتماعی، تطبیق آنها بر رفتار و نقد کنش، صورت می گیرد.
References:
- ابراهيمي‌پور، قاسم، 1391، «رويکرد تفهمي در علوم اجتماعي از ديدگاه فلسفه اسلامي»، اسراء، ش 14، ص117-148.
- ـــــ ، 1393، «کنش متقابل اجتماعي از منظر علامه طباطبائي»، معرفت فرهنگي اجتماعي، ش 19، ص19-40.
- ـــــ ، 1394، روش در علوم اجتماعي از ديدگاه پوزيتيويسم، مکتب تفهمي و فلسفه اسلامي، قم، مرکز بين‌المللي ترجمه و نشر المصطفي.
- اسکيدمور، ويليام، 1385، تفکر نظري در جامعه‌شناسي، ترجمة علي‌محمد حاضري و ديگران، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- آگ‌برن، و نيم کوف، 1388، زمينه جامعه‌شناسي، اقتباس ا.ح. آرايانپور، چ پنجم، تهران، سروش.
- پارسانيا، حميد، 1390، روش‌شناسي انتقادي حکمت صدرايي، قم، کتاب فردا.
- ـــــ ، 1391، جهان‌هاي اجتماعي، قم، کتاب فردا.
- جمالي، مهدي، 1400، بررسي نظريه انتخاب عقلاني در تبيين کنش‌هاي انساني با تکيه بر حکمت متعاليه، رسالة دكتري، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- دلانتي، گرارد، 1384، علم اجتماعي فراسوي تعبيرگرايي و واقع‌گرايي، ترجمة محمدعزيز بختياري، تهران، دانش و انديشه معاصر.
- ريتزر جورج، 1374، نظريه جامعه‌شناسي در دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثي، تهران، علمي و فرهنگي.
- شريفي، احمدحسين، 1396، «بررسي مدل صدرايي گزينش عقلاني به‌‌عنوان روشي براي تبيين كنش‌هاي انساني، معرفت فرهنگي اجتماعي، ش 33، ص25-40.
- فرامرز قراملکي، احد، ۱۳۸۰، روش‌شناسي مطالعات ديني، مشهد، دانشگاه علوم اسلامي رضوي.
- کرايب، يان، ۱۳۷۸، نظريه اجتماعي مدرن: از پارسونز تا هابرماس، ترجمة عباس مخبر، تهران، آگاه.
- گلستاني، صادق، 1396، «بررسي نحوه تأثير ساختار بر كنش و معرفت عامليت از منظر تفسير اجتماعي الميزان»، فرهنگي اجتماعي، ش 32، ص5ـ22.
- گيدنز، آنتوني، ۱۳۸۷، جامعه‌شناسي، ترجمة حسن چاوشيان، تهران، نشر ني.
- مصباح‌يزدي، محمدتقي، 1376الف، معارف قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1376ب، پيش‌نيازهاي مديريت اسلامي، تحقيق و نگارش غلامرضا متقي‌فر، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1379، جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن، تهران، سازمان تبليغات اسلامي.
- ـــــ ، 1380، جامی از زلال کوثر، تحقیق و نگارش محمدباقر حیدری، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1382، نقش تقليد در زندگي انسان، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1388الف، انسان‌سازي در قرآن، تنظيم و تدوين محمود فتحعلي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1388ب، بهترين‌ها و بدترين‌ها از ديدگاه نهج‌البلاغه، تدوين و نگارش کريم سبحاني، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1388ج، پند جاويد، تحقيق و نگارش علي زينتي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1396، سخنراني در دفتر مقام معظم رهبري، در: mesbahyazdi.ir
- ـــــ ، 1397، سخنراني، در: mesbahyazdi.ir
- مفيدبجنوردي، مجيد و قاسم ابراهيمي‌پور، 1396، «تفسير كنش متقابل اجتماعي بر مبناي انسان‌شناسي صدرايي»، معرفت فرهنگي اجتماعي،
- ش 33، ص41-57.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ebrahimi pour, Ghasem.(2025) An Interpretation of Social Interaction from the Perspective of Allameh Mesbah Yazdi. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 13(1), 41-56
Ghasem Ebrahimi pour."An Interpretation of Social Interaction from the Perspective of Allameh Mesbah Yazdi". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 13, 1, 2025, 41-56
Ebrahimi pour, G.(2025) 'An Interpretation of Social Interaction from the Perspective of Allameh Mesbah Yazdi', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 13(1), pp. 41-56
