An Analysis of the Relationship between Fertility Indices and Population Aging in Iran, Based on Structural Modeling
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Alireza Jamshidi / Assistant Professor, Department of Geography, Urmia University / al.jamshidi@urmia.ac.ir
Miranjaf Mousavi / Assistant Professor, Department of Geography, Urmia University / m.mousavi@urmia.ac.ir
Akram Hosseini Aq Gonbad / BA Student of Land Management Planning, Urmia University / akram.hoseini1368@gmail.com
Abstract:
Today, the phenomenon of population aging and its relationship with fertility indices requires appropriate policies and planning to reduce this phenomenon. The aim of this study was to investigate the relationship between fertility indices and population aging in Iran based on structural modeling. Using descriptive-analytical method, this applied research has followed the documentary approach for collecting data. To collect data, Iran’s statistical yearbook and the general censuses of population and housing during the years 1335 to 1395 have been used. Findings indicate that during the years 1335-1395, the variables of natural population movements (population patterns) of the whole country had a downward trend and the aging indicators had an upward trend. Also, the results showed that there is a negative and significant relationship between the variable of population patterns and aging in the whole country at -0.881 and with a value of 5.114 t. In general, the factors related to the demographic patterns of the whole country explain 73.9% of the variance of the dependent variable of the aging rate. Considering the aging situation of Iran’s population, the implementation of efficient and effective interventions in fertility indices is necessary to improve the status of aging indices.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیلی بر رابطه شاخص‌های باروری و سالخوردگی جمعیت در ایران براساس مدلسازی ساختاری
Abstract:
امروزه، پدیده‌ی سالخوردگی جمعیت و ارتباط آن با شاخص های باروری، نیازمند سیاست گذاری و برنامه ریزی های مناسب برای کاهش این پدیده است. هدف این مطالعه، بررسی رابطه شاخص های باروری و سالخوردگی جمعیتی در ایران، براساس مدلسازی ساختاری است. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و شیوه های جمع آوری اطلاعات اسنادی است. برای جمع آوری داده ها، از سالنامه آماری کشور و سرشمارهای عمومی نفوس و مسکن، طی سال های 1335 الی 1395 استفاده گردیده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که متغیرهای حرکات طبیعی جمعیتی (الگوهای جمعیتی) کل کشور، طی سال های 1335ـ1395 دارای روندی نزولی و شاخص های سالمندی دارای روندی صعودی بوده است. همچنین، نتایج نشان داد، ارتباط منفی و معنی داری بین متغیر الگوهای جمعیتی، با سالمندی در کل کشور به میزان 881/0ـ و با مقدار t 114/5، وجود دارد. در مجموع، عوامل مربوط به الگوهای جمعیتی کل کشور، 9/73 درصد واریانس متغیر وابسته نرخ سالمندی را تبیین می کنند. با توجه به وضعیت سالخوردگی جمعیت در کشور، اجرای مداخلات کارا و مؤثر در شاخص های باروری، در جهت بهبود وضعیت شاخص های سالخوردگی امری ضروری است.
References:
- آنامرادنژادی، رحیم¬بردی، 1397، جغرافیای جمعیت ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
- داوری، علی و آرش رضازاده، 1393، مدلسازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، چ دوم، تهران، جهاد دانشگاهی.
- علی‌محمدی، قاسم و همكاران، 1396، «تحلیل و ارزیابی نماگرهای جمعیتشناسی سالمندی در ایران»، مطالعات علوم اجتماعی، دوره سوم، ش 1، ص 42ـ51.
- فرجی سبکبار، حسنعلی و همکاران، 1398، «ارزیابی شاخص سالخوردگی در مناطق روستایی ایران به کمک سیستم‌های دانش‌بنیان»، پژوهش‌های روستائی، دوره دهم، ش 1، ص 50ـ63.
- فغانی، سیده‌زهرا و همکاران، 1394، «الگوی جغرافیایی روند سالخوردگی جمعیت استان مازندران طی سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۰ با استفاده از تحلیل خوشه‌ای سلسله‌مراتبی»، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره بيست و پنجم، ش۱۳۲، ص ۲۹۱-۲۹۹.
- فولادی، محمد، 1399، «تحلیلی بر پیامدهای کاهش باروری و جمعیت در ایران»، معرفت فرهنگی اجتماعی، ش43، ص 69-88.
- محمدی، ثریا و همکاران، 1396، «شناسایی عوامل مؤثر بر سالخوردگی جمعیت ایران در سال ۱۳۹۵»، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره بيست و هفتم، ش ۱۵۵، ص ۷۱-۷۸.
- محمودی، محمدجواد، 1395، «سالخوردگی جمعیت: یک مسئلة اجتماعی جمعیتی»، مطالعات راهبردی زنان، دوره نوزدهم، ش 73، ص 178-183.
- مرکز آمار ایران، 1335-1395، نتایج سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن ایران، فصل جمعیت.
- مرکز آمار ایران، 1395، شاخص‌های جمعیت و سلامت، تهران، مرکز آمار ایران.
- مطیع حق‌شناس، نادر، 1391، «ارزيابي سياست‌هاي اجتماعي ـ جمعيتي سالمندي فعال در ايران و چالش‌هاي فرارو»، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال چهارم، ش 1، ص 101ـ120.
- میرزایی، محمد و همکاران، 1396، «سالخوردگی جمعیت در ایران و هزینه‌های رو به افزایش بهداشت و درمان» سالمند (مجله سالمندی ایران)، دوره دوازدهم، ش ۲، ص ۱۵۶-۱۶۹.
- میرزائی، محمد و مهري قهفرخي شمس، 1386، «جمعیتشناسی سالمندان در ایران براساس سرشماری‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۸۵»، سالمند، دوره دوم، ش 3، ص 226ـ331.
- Chin, WW, 1998, “Issues and opinion on structural equation modeling”, MIS Quarterly, n. 22 (1), p 7-16.
- Haenlein, M, Kaplan, AM, 2004, “A Beginner’s Guide to Partial Least Squares Analysis”, Understanding Statistics, n. 3(4), p 283-297.
- Henseler J, et al., 2009, “The use of partial least squares path modeling in international marketing”, Advances in International Marketing, n. 20(1), p 277-320.
- Omidi, F, 2011, “Transition of the age structure of the population from youth to aging and the comparative recognition of the aging indicators of the province’s population and the factors affecting it, with emphasis on census data 2006”, Master’s dissertation, Islamic Azad University, Tehran Branch Central - Faculty of Social Sciences, Department of Demography.
- Statistics Center of Iran, 1956-2016, “The results of general population and housing censuses”, population season.
- Stone, M, & Geisser, F, 1975, “Cross validatory choice and assessment of statistical predictions”, Journal of the Royal Statistical Society, n. 36(2), p 111-147.
- Tenenhaus, M, et al., 2004, A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modeling, in Proceedings of the XLII SIS scientific meeting, Contributed Papers, CLEUP, Padova, p 739–742.
- UNFPA Annual Report, 2012, “United Nations Population Fund”, Publisher UNFPA, Available at: www.unfpa.org/publications/unfpa-annual-report-2012.
- United Nations, 2004, “World Population Prospects”, The 2004 Revision Population Database, Population Division.
- Warren, C, et al., 2018, “The end of population aging in high Income countries”, Vienna Yearbook of Population Research, n. 16, p 163–175.
- Weil, D N, 1997, The economics of population aging in mark R. Rosenzweig and oded stark, eds, Handbook of Population and Family Economics, New York: Elsevier, 967-1014.
- Weil, D N, 2006, National Bureau of Economic Research, NBER Working Paper No. 12147.
- Wetzels, M., et al., 2009, “Using PLS Path Modeling for Assessing Hierarchical Construct Models: Guidelines and Empirical Illustration”, MIS Quarterly, n. 33(1), p 177-195.
- WHO, 2011, “World Health Statistics 2011”, Available at: www.who.int/whosis/whostat/2011.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Jamshidi, Alireza, Mousavi, Miranjaf , Hosseini Aq Gonbad , Akram.(2025) An Analysis of the Relationship between Fertility Indices and Population Aging in Iran, Based on Structural Modeling. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12(2), 27-40
Alireza Jamshidi; Miranjaf Mousavi; Akram Hosseini Aq Gonbad ."An Analysis of the Relationship between Fertility Indices and Population Aging in Iran, Based on Structural Modeling". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12, 2, 2025, 27-40
Jamshidi, A, Mousavi, M, Hosseini Aq Gonbad , A.(2025) 'An Analysis of the Relationship between Fertility Indices and Population Aging in Iran, Based on Structural Modeling', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12(2), pp. 27-40
