Dimensions of “Social Determination of Knowledge” from the Viewpoint of Nahj al-Balagha and the Sociological Theories of Knowledge
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Hosein Azhdarizadeh
/ Assistant Professor, Ma’aref Department, Naraq Islamic Azad University / hajdaryzadeh@rihu.ac.ir
/ Assistant Professor, Ma’aref Department, Naraq Islamic Azad University / hajdaryzadeh@rihu.ac.irAbstract:
Using a comparative, qualitative content analysis, interpretative and documentary method, this paper seeks to study the dimensions of “social determination of knowledge” from the viewpoint of Nahj al-Balagha and the sociological theories of knowledge. In these two approaches, i.e. Nahj al-Balagha and the sociological theories of knowledge, the differences between Nahj al-Balagha and the social determination of knowledge have been examined based on the quintuple components including the depth of determination, degree of determination, level of determination, purpose of determination, and dominant factor. The findings show that, many sociological theories of knowledge have taken completely different methods from Nahj al-Balagha in those factors.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :ابعاد «تعین اجتماعی معرفت» از منظر نظریه‌های جامعه‌شناسی معرفت و نهج‌البلاغه
Abstract:
این پژوهش، با هدف بررسی ابعاد تعین اجتماعی معرفت در تحلیل ها و نظریات جامعه شناسانه و نهج البلاغه و به روش مقایسه ای، تحلیل محتوای کیفی، تفسیری و اسنادی تدوین یافته است. در این دو رویکرد، یعنی نظریه های جامعه شناسی معرفت و نهج البلاغه، به مطالعه‌ی تفاوت بین تعین اجتماعی معرفت، بر محور مؤلفه های پنج گانه‌ی عمق تعین، درجه تعین، سطح تعین، آماج تعین، و عامل مسلط پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که بسیاری از نظریه های جامعه شناسی معرفت، راه کاملاً متفاوتی از نهج البلاغه را در بسیاری از محورهای پنج گانه درپیش گرفته اند.
References:
- نهج‌البلاغه، 1395، صبحی‌صالح، قم، هجرت.
- اژدرى‌زاده، حسين، 1372، جامعه‌شناسى معرفت در قرآن، پايان‌نامه كارشناسى ارشد، قم، مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
- ـــــ ، ۱۳۸۲، «تعين اجتماعي معرفت‌هاي وحياني»، حوزه و دانشگاه، ش ۳۵، ص 110-134.
- ـــــ ، 1384، «از معرفت‌شناسی به جامعه‌شناسی معرفت»، مجموعه مقالات: معرفت و جامعه، به کوشش حفیظ‌الله فولادی.
- ـــــ ، 1385، «تعین اجتماعی معرفت‌های اخلاقی در معراج‌السعاده»، مجموعه مقالات همایش کنگره فاضلین نراقی.
- ـــــ ، 1390، جامعه‌شناسى معرفت در قرآن، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
- ـــــ ، 1393، «ابعاد تعین اجتماعی معرفت در نهج‌البلاغه»، رساله دکتری، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- بحراني، ميثم‌بن‌علي، ۱۳۷۵، ترجمة شرح نهج‌البلاغه، مشهد، بنياد پژوهش‌هاي اسلامي آستان قدس رضوي.
- پارسانيا، حميد، ۱۳۸۷، «عقل و جنسيت (رويكردِ انتقاديِ فلسفه اسلامي)»، نشرية فلسفه، كلام و عرفان، خردنامه همشهري، ش ۲۶، ص 54-56.
- پارسانيا، حميد و حسين اژدري‌زاده، ۱۳۹۰، «تعين اجتماعي معرفت در نهج‌البلاغه»، اسلام و علوم اجتماعي، ش ۶، ص 7-49.
- ـــــ ، ۱۳۹۲، «بررسي مباني اجتماعي نظرية معرفت علوي»، معرفت فرهنگي اجتماعي، ش ۱۶، ص 31-51.
- توکل، محمد،1370، جامعه‌شناسي علم، تهران، مؤسسة علمي و فرهنگي نص.
- عليزاده، عبدالرضا، ۱۳۷۶، «معرفي محتوايي کتاب جامعه‌شناسي معرفت»، حوزه و دانشگاه، ش 11 و 12، ص 146-164.
- علیزاده، عبدالرضا و همكاران، 1383، جامعه‌شناسی معرفت، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- گورويچ، ژرژ، 1349، طرح مسائل جامعه‌شناسي امروز، ترجمة عبدالحسين نيک‌گوهر، بي‌جا، انتشارات پيام.
- طباطبائی، سيدمحمدحسین، بى‌تا، الميزان، قم، جامعه مدرسين.
- مطهری، مرتضی، 1354، نبوت، مشهد، وحي.
- Faghirzadeh, Saleh, 1988, Sociology of Knowledge, Tehran, Soroush.
- Edward, P, 1967, Encyclopedia of Philosophy, v. 1-8, Macmillan: INC.
- Merton, Robert, 1968, Social Theory and Social Structure. F. P, NewYork.
- Stark, Werner, 1960, The Sociology of Knowledge, Routledge, London.
- Tavakol, Mohammad, 1987, Sociology of Knowledge. Sterling Publishers Private Limited, New Delhi.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Azhdarizadeh, Hosein, Parsaniya, Hamid.(2025) Dimensions of “Social Determination of Knowledge” from the Viewpoint of Nahj al-Balagha and the Sociological Theories of Knowledge . Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 10(4), 57-72
Hosein Azhdarizadeh; Hamid Parsaniya."Dimensions of “Social Determination of Knowledge” from the Viewpoint of Nahj al-Balagha and the Sociological Theories of Knowledge ". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 10, 4, 2025, 57-72
Azhdarizadeh, H, Parsaniya, H.(2025) 'Dimensions of “Social Determination of Knowledge” from the Viewpoint of Nahj al-Balagha and the Sociological Theories of Knowledge ', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 10(4), pp. 57-72
