Pages:
05-22
Receive Date: 2025/02/24
Accept Date: 2025/02/24
Abstract:
Methodology is considered to be among the fundamental issues of social science. This issue plays an important role in developing social science, understanding social theories and judgment them. The importance of this issue has led to constant methodological controversies in social science, including methodological interpretative and explanatory, individualistic and collectivistic controversies. This paper seeks to answer the question concerning the way the social commentary of al-Mizan regards valid for social scinence. Does Al-Mizan emphasize only the empirical method in social science? Does it take an individualistic or a collectivist approach in social science? What is the position of understanding and explanation in the methodology of al-Mizan? Using a descriptive - analytical method and the al-Mizan approach, the present paper answers the question regarding the acquisition of knowledge in social science in three levels. In this approach, empirical method does not suffice for social science; rather, both rational and intuitive methods are needed, and in addition to a valid empirical method, a pluralistic approach and the methodological explanation of individualism and collectivism, the application of an explanatory and understanding method in social science is necessary.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :روششناسی علم اجتماعی؛ با تأکید بر تفسیر اجتماعی المیزان
Abstract:
روش شناسی، از مسائل بنیادین مربوط به علم اجتماعی شمرده می شود. این مسئله، سهم زیاد در تولید علم اجتماعی و فهم نظریه های اجتماعی و داوری دربارهی آنها دارد. اهمیت این مسئله موجب شده تا مناقشات روش شناختی همواره در علم اجتماعی وجود داشته باشد؛ نزاع روش شناختی تفسیری و تبیینی، فردگرایی و جمع گرایی از جمله آن است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که تفسیر اجتماعی المیزان، چه مسیری را برای شناخت اجتماعی معتبر می شمرد؟ آیا المیزان تنها بر روش تجربی در علم اجتماعی تأکید می روزد؟ کدام یک از رویکرد فردگرایانه، یا جمع گرایانه را در علم اجتماعی بر می گزیند؟ شیوهی تفهمی و تبیینی، از چه جایگاهی در روش شناسی المیزان برخوردار است؟ پاسخ به این مسئله در این پژوهش، با روش توصیفی و تحلیلی و یا رویکرد المیزانی کسب معرفت در علم اجتماعی در سه سطح معرفی می گردد. این رویکرد، به روش تجربی در علم اجتماعی بسنده نمی کند، بلکه شامل روش عقلی و شهودی، در کنار روش تجربی معتبر و رویکرد کثرت گرایانه- تبیین فردگرایی و جمع گرایی روش شناختی، همراه با به کارگیری شیوهی تبیینی و تفهمی را در علم اجتماعی ضروری می داند.
References:
- بلیکی، نورمن، 1384، طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمة حسن چاوشیان، تهران، نشر نی.
- بيرو، آلن، 1370، فرهنگ علوم اجتماعي، ترجمة باقر ساروخاني، تهران، کیهان.
- پارسانیا، حمید، 1389، روششناسی انتقادی حکمت صدرایی، قم، کتاب فردا.
- ـــــ ، 1391، جهانهای اجتماعی، قم، کتاب فردا.
- دورکیم، امیل، 1355، قواعد روش، ترجمة علیمحمد کاردان، تهران، دانشگاه تهران.
- ـــــ ، 1378، خودکشی، ترجمة نادر سالارزاده امیری، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی.
- راین، آلن، 1367، فلسفه علوم اجتماعی، ترجمة عبدالکریم سروش، بیجا، علمی و فرهنگی.
- ژولين فروند، 1367، جامعهشناسي ماکس وبر، ترجمة عبدالحسين نيکگهر، تهران، رايزن.
- ساروخاني، باقر، 1370، درآمدي بر دائرةالمعارف علوم اجتماعي، تهران، کيهان.
- سایر، آندره، 1385، روش در علوم اجتماعی، ترجمة عماد افروغ، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- سلیمانیامیری، عسکری، 1388، منطق و شناختشناسی از نظر حضرت آیتالله مصباحیزدی، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشي امام خمينی.
- طباطبائی، سيدمحمدحسین، 1425ق، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
- ـــــ ، بيتا، اصول فلسفه و روش رئالیسم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
- کوزر، لوییس، 1380، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمة محسن ثلاثی، تهران، علمی و فرهنگي.
- لیتل، دانیل، 1381، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمة عبدالکریم سروش، تهران، صراط.
- مصباحیزدی، محمدتقی، 1389، درباره پژوهش، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشي امام خمينی.
- ـــــ ، 1394، آموزش فلسفه، قم، شرکت چاپ و نشر بینالملل.
- مندراس، هانري و ژرژ گورويچ، 1380، مقدمهای بر جامعهشناسی همراه با: تاریخ مختصر جامعهشناسی، ترجمة باقر پرهام، تهران، امیرکبیر.
- وبر، ماکس، 1371، اخلاق پروتستان و روح سرمایهداری، ترجمة عبدالمعبود انصاری، تهران، سمت.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
golestani, Sadegh.(2025) The Methodology of Social Science, with an Emphasis on the Social Commentary of al-Mizan. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 9(2), 05-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Sadegh golestani."The Methodology of Social Science, with an Emphasis on the Social Commentary of al-Mizan". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 9, 2, 2025, 05-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
golestani, S.(2025) 'The Methodology of Social Science, with an Emphasis on the Social Commentary of al-Mizan', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 9(2), pp. 05-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
golestani, S. The Methodology of Social Science, with an Emphasis on the Social Commentary of al-Mizan. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 9(2): 05-22