Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, Volume 8, Issue 2, No 30, Year 2025 , Pages 105-126

    Government and Social Justice; A Comparison between the Views of Muslim Scholars and Western Scholars

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Mohammad mahdi Naderi / Assistant professor, IKI / Naderi@qabs.net
    Pages: 105-126 Receive Date: 2025/04/03 Accept Date: 2025/04/03
    Abstract: 
    Government`s responsibility for administering social justice is one of the controversial topics in the realm of discussions concerning social justice. This article aims at presenting a comparison between the views of Muslim and western scholars in this regard. Using the method of analysis of documents and using analysis and comparison, this study seeks to present that the first disagreement between these two groups is on justice. Regarding the government`s intervening in justice three main views are presented: complete opposite view, the supporters of maximum involvement, the mediocre or the third way. Meanwhile we can consider John Ralls` view as an independent one, however it seems to be a mediocre way that Islam emphasizes on. Although we can consider it the third way, in order to show the difference of John Ralls` view, it is better to call it the third Islamic way. ey words: .
    Keywords: 
    justice
    social justice
    Government
    third way
    the third Islamic way
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :دولت و عدالت اجتماعی؛ مقایسۀ دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غربی
    Abstract: 
    در حوزه مباحث مربوط به عدالت اجتماعی، یکی از مسائل مورد بحث، وظیفه دولت در قبال عدالت اجتماعی است. این مقاله تلاش دارد در این زمینه، مقایسه ای بین دیدگاه اندیشمندان مسلمان و آرای متفکران غربی صورت دهد. این پژوهش با روش تحلیل اسناد، به همراه تحلیل و مقایسه، نشان می دهد که اولین اختلاف بین این دو گروه در تعریف عدالت است. دربارة دخالت دولت در عدالت اجتماعی نیز ابتدا می توان سه دیدگاه را مطرح کرد: دیدگاه کاملاً مخالف، طرفداران دخالت حداکثری، و راه میانه یا راه سوم. در این میان، شاید بتوان دیدگاه جان رالز را نظری مستقل به حساب آورد، به نظر می رسد این نیز نوعی راه میانه است. مدعای مقاله این است که نظر اسلام به دیدگاهی است که گرچه می توان آن را نوعی راه سوم نامید، اما برای تمایز با دیدگاه کسانی چون رالز، ترجیح می دهیم آن را راه سوم اسلامی بنامیم.
    Keywords: 
    عدالت
    دولت
    عدالت اجتماعی
    راه سوم
    راه سوم اسلامی
    References: 
    • اخوان کاظمي، بهرام، 1381، عدالت در نظام سياسي اسلام، تهران، مؤسسه فرهنگي دانش و انديشه معاصر.
    • اشتراوس، لئو، 1373، حقوق طبيعي و تاريخ، ترجمة باقر پرهام، تهران، آگاه.
    • افلاطون، 1348، جمهور، ترجمة فؤاد روحاني، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
    • ـــــ ، 1353، جمهوري، ترجمة محمدحسن لطفي، تهران، ابن‌سينا.
    • آشوري، محمد، 1383، حقوق بشر و مفاهيم مساوات، انصاف و عدالت، تهران، دانشگاه تهران.
    • بشيريه، حسين، 1382، «ديباچه‌اي بر فلسفۀ عدالت»، ناقد، ش 1، ص 11-56.
    • بشيريه، حسين و موسي غني‌نژاد، 1376، «اقتراح: دين و عدالت در نظرخواهي از دانشوران»، نقد و نظر، ش 10 و 11، ص 28-34.
    • بلوم، ويليام تي، 1373، نظريه‌هاي نظام سياسي، تهران، آران.
    • پانيچ، لئو و کالين ليز، 1380، «مانيفست پس از صد و پنجاه سال»، در: مجموعه مقالات، تهران، آگاه.
    • ترنر، جاناتان اچ، 1378، مفاهيم و کاربردهاي جامعه‌شناسي، ترجمة محمد فولادي و محمد عزيز بختياري، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • توايان‌فر، حسن، 1359، نظريات اقتصادي ابونصر فارابي، تهران، قسط.
    • توتونچيان، ايرج و حسين عيوض‌لو، 1379، «کاربرد نظريه عدالت اقتصادي در نظام اسلامي توزيع ثروت و درآمد»، تحقيقات اقتصادي دانشگاه تهران، ش 57، ص 97-132.
    • جعفري، محمد‌تقي، 1358، ترجمه و تفسير نهج‌البلاغه، تهران، دفتر انتشارات فرهنگ اسلامي.
    • جمشيدي، محمدحسين، 1380، نظريه عدالت از ديدگاه فارابي، شهيد صدر و امام خميني، تهران، پژوهشکده امام خميني و انقلاب اسلامي.
    • حلبي، ابوالصلاح، تقي‌الدين بن نجم الدين، 1403ق، الکافي في الفقه، اصفهان، کتابخانۀ عمومي امام اميرالمؤمنين.
    • خامنه‌اي، سيد‌علي، نرم افزار حديث ولايت.
    • موسوي خميني، سيدروح‌الله، 1415ق، کتاب البيع، قم، مؤسسۀ النشر الاسلامي.
    • ـــــ ، 1372، صحيفه نور، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني.
    • ـــــ ، 1378، عدل الهي از ديدگاه امام خميني، تهران، مؤسسۀ تنظيم و نشر آثار امام خميني.
    • دادگر، يدالله، 1378، «کارآيي، رفاه و عدالت در اسلام و اقتصاد متعارف»، نامه مفيد، ش 17، ص 41-72.
    • دزفولي، مرتضي بن محمد امين انصاري، 1411ق، المکاسب، قم، منشورات دارالذخائر.
    • رالز، جان، 1376، «عدالت و انصاف، و تصميم‌گيري عقلاني»، ترجمة مصطفي ملکيان، نقد و نظر، ش 10 و 11، ص 80-93.
    • ـــــ ، 1387، نظريه عدالت، ترجمة سيدمحمد کمال سروريان و مرتضي بحراني، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
    • ژيد، شارل، 1370، تاريخ عقايد اقتصادي، ترجمة کريم سنجابي، تهران، دانشگاه تهران.
    • سبحاني، حسن، 1384، «عدالت اقتصادي، دستاوردها، موانع و راهکارها/ گفتگو»، حکومت اسلامي، ش 35، ص 57-81.
    • شادلو، عباس، 1385، راه سوم در ايران و غرب، تهران، حکايت قلم نوين.
    • شاهرودي، سيدمحمود هاشمي، 1423ق، قراءات فقهيۀ معاصرۀ، قم، مؤسسۀ دائرۀ‌المعارف فقه اسلامي بر مذهب اهل‌بيت.
    • صدر، سيدمحمدباقر، 1360، اقتصاد ما، ترجمة عبدالعلي اسپهبدي، تهران، انتشارات اسلامي.
    • ـــــ ، 1408ق، اقتصادنا، الطبعة الثانيه، قم، المجمع العلمي للشهيد صدر.
    • طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1417ق، الميزان في تفسير القرآن، چ پنجم، قم، جامعه مدرسين.
    • طبري، احسان، 1368، شناخت و سنجش مارکسيسم، تهران، اميرکبير.
    • غني‌نژاد، موسي، 1372، «سراب عدالت از ديدگاه هايک»، نامه فرهنگ، ش 10 و 11، ص 42-49.
    • فارابي، ابونصر، 1376، السياسة المدنيه، تهران، سروش.
    • فيتزپتريک، توني، 1381، نظريه رفاه، ترجمة هرمز همايون‌پور، تهران، مؤسسه عالي پژوهش تأمين اجتماعي و گام نو.
    • فيض‌الاسلام، علي‌نقي، 1351، ترجمه و شرح نهج‌البلاغه، تهران، مؤلف.
    • کريمي، عباس، 1378، «بهره‌برداري از انفال»، حقوق، ش 43، ص 59-76.
    • گيدنز، آنتوني، 1380، راه سوم و منتقدان آن، ترجمة مريم پاشنگ، تهران، همشهري.
    • ـــــ ، 1386، راه سوم: بازسازي سوسيال دموکراسي، ترجمة منوچهر صبوري کاشاني، تهران، شيرازه.
    • لاژوژي، ژوزف، 1353، عقايد اقتصادي، ابراهيم مدرسي، تهران، دانشگاه تهران.
    • مجلسي، محمد‌باقر، 1404ق، بحارالانوار، بيروت، مؤسسۀ الفاء.
    • مصباح‌يزدي، محمدتقي، 1380، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1382، آموزش فلسفه، چ سوم، تهران، شرکت چاپ و نشر بين‌الملل [وابسته به مؤسسه انشارات اميرکبير].
    • مطهري، مرتضي، 1376، مجموعه آثار، تهران، صدرا.
    • ـــــ ، 1368، يادداشت‌ها، تهران، صدرا.
    • موحد، محمدعلي، 1381، در هواي حق و عدالت، تهران، کارنامه.
    • موسي‌پور، ميثم و محمدتقي کرامتي، 1384، منشور دولت اسلامي، چ چهارم، تهران، دفتر جريان‌شناسي تاريخ معاصر.
    • نراقي، ملااحمد، 1377، معراج‌السعاده، چ پنجم، قم، هجرت، چ پنجم.
    • واعظي، احمد، 1388، نقد و بررسي نظريه‌هاي عدالت، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • وينسنت، اندرو، 1378، ايدئولوژي‌هاي مدرن سياسي، ترجمة مرتضي ثاقب‌فر، تهران، ققنوس.
    • Giddens, Anthony, 2013, The Third Way: The Renewal of Social Democracy, John Wiley & Sons.
    • Rawls, John, 1999, A Theory of Justice, The Belknap Press of Harvard University Press.
    • 62 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderi, Mohammad mahdi.(2025) Government and Social Justice; A Comparison between the Views of Muslim Scholars and Western Scholars. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 8(2), 105-126

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad mahdi Naderi."Government and Social Justice; A Comparison between the Views of Muslim Scholars and Western Scholars". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 8, 2, 2025, 105-126

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderi, M.(2025) 'Government and Social Justice; A Comparison between the Views of Muslim Scholars and Western Scholars', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 8(2), pp. 105-126

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Naderi, M. Government and Social Justice; A Comparison between the Views of Muslim Scholars and Western Scholars. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 8(2): 105-126