A Critical Assessment of the Epistemic Principles of Michel Foucault’s Genealogy in the View of Mulla Sadra's Philosophy
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
Michel Foucault’s genealogy is a theory which emphasizes on his epistemic principles and denies inherent purposefulness and orientation. The most important epistemic principles of this theory are nominalism, power-centeredness, fortuitism, constructivism, historiography, considering intellect and truth as relative, adopting coherent theory about the justification of cognition. These epistemic principles can be evaluated according to the Mulla Sadra's philosophical principles, such as: the principle of reality, dividing existence into independent and copulative, the principle of causality unity of the system of being, and its purposefulness, the existence of divine traditions in managing societies and history, the existence of incontrovertible facts, the possibility of absolute and certain cognition, fundamentalism in the justification of cognition, verisimilitude of cognition, the two-dimensional nature of man, the originality of human soul, awareness, man’s will and purposefulness, the common nature of human beings, and validity of empirical, rational and intuitive methods.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :ارزیابی انتقادی مبانی معرفتی تبارشناسی فوکو از منظر حکمت صدرایی
Abstract:
تبارشناسی میشل فوکو، با تکیه بر مبانی معرفتی ویژه‌ی خود، نظریه است که هدفمندی و جهت دار بودن ذاتی را نفی می کند. مهم ترین مبانی معرفتی آن را نام انگاری، قدرتمحوری، باور به تصادف، برساختگرایی، تاریخینگری، نسبی دانستن فهم و حقیقت، انسجامگرایی در توجیه شناخت تشکیل میدهد. این مبانی معرفتی، بر پایه‌ی اصول حکمت صدرایی قابل ارزیابی انتقادی است؛ اصولی مانند اصل واقعیت، تقسیم وجود به مستقل و رابط، اصل علیت، وحدت نظام هستی و هدفمندی آن، وجود سنتهای الهی در تدبیر جوامع و تاریخ، وجود حقایقی ثابت، امکان شناخت مطلق و یقینی، مبناگرایی در توجیه شناخت، واقعنمایی شناخت، دو ساحتی بودن انسان، اصالت روح انسان، آگاهی، اراده و هدفمندی انسان، فطرت مشترک انسانها، معتبر بودن روشهای تجربی، عقلی و شهودی.
References:
- استراترن، پل، 1390، آشنايي با فوکو، ترجمة پويا ايماني، تهران، نشر مرکز.
- اسمارت، بري، 1385، ميشل فوكو، ترجمة ليلا جوافشاني و حسن چاوشيان، تهران، نشر اختران.
- آلکوف، ليندامارتين، 1390، (در گري گاتينگ)، فلسفههاي قاره‌اي علم، ترجمة پريسا صادقيه، تهران، مؤسسه انتشاراتي روزنامه ايران- کتاب فردا.
- باقري، خسرو و همکارن، 1389، رويکردها و روش‌هاي پژوهش در فلسفه تعليم و تربيت، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- پارسانيا، 1388، علم و فلسفه، چ پنجم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- ـــــ ، 1392، جهانهاي اجتماعي، چ دوم، قم، کتاب فردا.
- جمعي از نويسندگان، 1391، فلسفه تعليم و تربيت اسلامي، چ دوم، تهران، مؤسسه فرهنگي مدرسه برهان.
- جوادي آملي، عبدالله، 1392، فطرت در قرآن، چ هفتم، قم، اسراء.
- حقيقي، شاهرخ، 1379، گذار از مدرنيته؟ نيچه، فوکو، ليوتار، دريدا، تهران، نشر آگه.
- خسروپناه، عبدالحسين و حسن پناهي‌آزاد، 1388، نظام معرفت‌شناسي صدرائي، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- دريفوس، هيوبرت و پل رابينو، 1391، ميشل فوكو فراسوي ساختگرايي و هرمنوتيك، ترجمة حسين بشيريه، چ هشتم، تهران، نشر ني.
- رجبي، 1393، انسان‌شناسي، چ هجدهم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1389، «سنتهاي اجتماعي در قرآن»، معرفت فرهنگي اجتماعي، سال دوم، ش 1، ص 5-22.
- سيدمن، استيون، 1390، کشاکش آرا در جامعهشناسي، ترجمة هادي جليلي، چ سوم، تهران، نشر ني.
- شِرَت، ايون، 1390، فلسفه علوم اجتماعي قاره‌اي، ترجمة هادي جليلي، چ دوم، تهران، نشر ني.
- صدر، محمدباقر، بيتا، سنتهاي تاريخ در قرآن، ترجمة سيدجمال موسوي، تهران، روزبه.
- طباطبائي، 1374، تفسير الميزان، ترجمة سيدم‍ح‍م‍دب‍اق‍ر موسوي ه‍م‍دان‍ي، چ سوم، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- ـــــ ، 1380، نهايهالحکمه، تصحيح غلامرضا فياضي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1386، اصول فلسفه و روش رئاليسم، چ سوم، تهران، صدرا.
- فوکو، ميشل، 1385، مراقبت و تنبيه، ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده، چ ششم، تهران، نشر ني.
- ـــــ ، 1390، «نيچه، تبارشناسي، تاريخ»، ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده، در لارنس کوهن از مدرنيسم تا پُست‌مدرنيسم، چ هشتم، تهران، نشر ني.
- ـــــ ، 1391، اراده به دانستن، ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده، چ هفتم، تهران، نشر ني.
- ـــــ ، 1392، ديرينه‌شناسي دانش، ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده، تهران، نشر ني.
- کچوئيان، حسين، 1382، فوكو و ديرينه‌شناسي دانش، روايت تاريخ علوم انساني از نوزايي تا مابعدالتجدد، تهران، دانشگاه تهران.
- کوزنزي هوي، ديويد، 1380، فوکو در بوته نقد، ترجمة پيام يزدانجو، تهران، نشر مرکز.
- مصباح، محمدتقي، 1389، آموزش فلسفه، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مطهري، مرتضي، 1389، مجموعه آثار، چ هشتم، قم، صدرا.
- ميلر، پيتر، 1382، سوژه، استيلا و قدرت، ترجمة نيکو سرخوش و افشين جهانديده، تهران، نشر ني.
- ميلز، سارا، 1389، ميشل فوکو، ترجمة داريوش نوري، تهران، نشر مرکز.
- نيچه، فريدريش، 1388، تبارشناسي اخلاق، ترجمة داريوش آشوري، چ هشتم، تهران، نشر آگه.
- يورگنسن، ماريان و لوئيز فيليپس، 1389، نظريه و روش در تحليل گفتمان، ترجمة هادي جليلي، تهران، نشر ني.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Abdi, Hasan, Fazel, Ramezan ali.(2025) A Critical Assessment of the Epistemic Principles of Michel Foucault’s Genealogy in the View of Mulla Sadra's Philosophy. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7(3), 25-46
Hasan Abdi; Ramezan ali Fazel."A Critical Assessment of the Epistemic Principles of Michel Foucault’s Genealogy in the View of Mulla Sadra's Philosophy". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7, 3, 2025, 25-46
Abdi, H, Fazel, R.(2025) 'A Critical Assessment of the Epistemic Principles of Michel Foucault’s Genealogy in the View of Mulla Sadra's Philosophy', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7(3), pp. 25-46
