Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, Volume 7, Issue 2, No 26, Year 2025 , Pages 109-132
The Relationship between Art and Religion in the Eyes of Seyyed Hossein Nasr and Seyyed Morteza Avini
Article Type:
Research
Writers:
Rafi' al-Din Ismaeli / PhD student of culture and Communications, Bagher al-Olum University / Rafi.esmaeili@chmail.ir
Abstract:
Since the beginning of history religion and art have existed side by side. Art with its meta-material content and divine identity cannot be considered as separate from religion. For this reason the relationship between them has always been challenging. Muslim scientists and thinkers have made great efforts to investigate the relationship between them. The aim of this paper is to investigate and compare the relationship between religion and art in the light of Seyyed Hossein Nasr and Seyyed Morteza Avini’s views. This paper seeks to explain the views of these two thinkers by investigating the principles to which they adhere. Given his definition of Perennial Philosophy and Sunnah, Seyyed Hossein Nasr tends to consider the root of divine doctrines as the source of Islamic art, basing his view on the definition of Sunnah. Therefore, he supports the idea of divine art which is detected in traditional art. Impressed by Fardid, Heidegger, the critical school of Frankfurt and, deeply by Imam Khomeini’s philosophical and mystical view, Shahid Avini establishes a new approach in the field of the art in Iran.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی رابطه هنر و دین از منظر سیدحسین نصر و سیدمرتضی آوینی
Abstract:
دین و هنر از آغاز تاریخ همراه و هم عنان هم بوده اند. هنر را با محتوای فرامادی و هویت آسمانی آن، نمی توان جدای از دین فرض نمود. به همین دلیل، رابطه میان آن دو همواره چالش برانگیز بوده است. اندیشمندان و متفکران مسلمان، تلاش زیادی برای بررسی ارتباط میان این دو انجام داده اند. هدف از این مقاله بررسی و مقایسه رابطه دین و هنر از منظر سیدحسین نصر و شهید آوینی می باشد. این مقاله تلاش دارد با بررسی مبانی این دو اندیشمند، دیدگاه های آنان را در این موضوع بیان کند. سیدحسین نصر، با توجه به تعریفی که از سنت و حکمت خالده دارد، تلاش کرده است منشأ هنر اسلامی را مطابق با تعریف سنت، ریشه در آموزه های وحیانی بداند. بر همین اساس، به هنر قدسی اعتقاد دارد که درون هنر سنتی است. شهید آوینی نیز با تأثیرپذیری از فردید و هایدگر، مکتب انتقادی فرانکفورت و به طور جدی تر نگاه حکمی و عرفانی امام خمینی ره، رویکرد جدیدی را در عرصه هنر در ایران پایه ریزی می کند.
Keywords:
References:
- ابراهيمي، نادر، 1378، چيستي و فلسفه هنر، در چيستي هنر، تهران، قطران.
- اعواني، غلامرضا، 1365، حکمت و هنر معنوي، تهران، گروس.
- ـــــ ، 1385، «دين و هنر»، رواق انديشه، ش 52، ص10-16.
- آويني، سيدمرتضي، 1379، رستاخيزجان، تهران، ساقي.
- ـــــ ، 1372، آينه جادو، تهران، کانون فرهنگي، علمي و هنري ايثارگران.
- ـــــ ، 1374، مباني نظري هنر، به کوشش گروه مطالعات فرهنگي و هنري شهيد آويني، قم، مؤسسه انتشارات نبوي.
- ـــــ ، 1390، مجموعه آثار، رستاخيز جان، تهران، واحه.
- پارسانيا، حميد، 1390، جهان‌هاي اجتماعي، قم، کتاب فردا.
- پاکتچي، احمد، 1388، «رويکرد فقه شيعي به هنر اسلامي»، در جستارهايي در چيستي هنر اسلامي (مجموعه مقالات)، تهران، مؤسسه تأليف، ترجمه و نشر آثار هنري.
- جوادي آملي، عبدالله، 1387، انتظار بشر از دين، قم، اسراء.
- حنايي کاشاني، محمدسعيد، 1388، «رويکردهاي هرمنوتيکي به هنر اسلامي»، در جستارهايي در چيستي هنر اسلامي (مجموعه مقالات)، تهران، مؤسسه تأليف، ترجمه و نشر آثار هنري.
- خامنه‌اي، سيدعلي، 1386، نکته‌هاي ناب، تهران، نشر معارف، بيانات مقام معظم رهبري در جمع اصحاب فرهنگ و هنر و انديشه، در تاريخ 1/5/1380.
- خسروپناه، عبدالحسين، 1390، جريان‌شناسي فکري ايران معاصر، قم، مؤسسه حکمت نوين اسلامي.
- داداشي، ايرج، 1388، «رويکرد سنت‌گرايان به هنر اسلامي»، در جستارهايي در چيستي هنر اسلامي (مجموعه مقالات)، تهران، مؤسسه تأليف، ترجمه و نشر آثار هنري.
- دارابي، علي، 1388، جريان‌شناسي سياسي در ايران، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- راودراد، اعظم، 1388، «رويکرد جامعه‌شناسانه به هنر اسلامي»، جستارهايي در چيستي هنر اسلامي (مجموعه مقالات)، تهران، مؤسسه تأليف، ترجمه و نشر آثار هنري.
- رجبي، محمد، 1378، هنر و حقيقت، در چيستي هنر، تهران، قطران.
- رحيم‌پور ازغذي، حسن، 1378، هنر و ايدئولوژي، در چيستي هنر، تهران، قطران.
- رهنورد، زهرا، 1378، هنر و ايدئولوژي، در چيستي هنر، تهران، قطران.
- سروش، عبدالکريم، 1367، تمثيل در شعر مولانا و گفت‌وگويي پيرامون ادب و هنر، تهران، برگ.
- عمراني، ابوالحسن، 1390، اسلام و هنرهاي زيبا، قم، بوستان کتاب.
- فلاطوني، فايزه، 1389، «هنر اسلامي و عارفان مسلمان»، فرهنگ پويا، ش 19، ص21-30.
- لگنهاوزن، محمد، 1382، «چرا سنت‌گرا نيستم»، ترجمة منصور نصيري، خرد جاودان، در: مجموعه مقالات همايش نقد تجدد از ديدگاه سنت‌گرايان معاصر، تهران، دانشگاه تهران.
- موسوي گيلاني، سيدرضي، 1390، درآمدي بر روش‌شناسي هنر اسلامي، قم، اديان.
- مهدوي، منصور، 1391، سنجش سنت؛ ارزيابي مکتب سنت‌گرايي بر پايه انديشه‌هاي سيدحسين نصر، قم، اشراق حکمت.
- نصر، سيدحسين، 1380، معرفت و معنويت، ترجمة انشاء‌الله رحمتي، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردي.
- ـــــ ، 1385، در جست‌و‌جوي امر قدسي، (گفت‌وگوي رامين جهانبگلو با سيدحسين نصر)، ترجمة سيدمصطفي شهرآييني، تهران، نشر ني.
- ـــــ ، 1375، هنر و معنويت اسلامي، ترجمة رحيم قاسميان، تهران، دفتر مطالعات ديني هنر.
- ـــــ ، 1384، مباني هنر ديني در فرهنگ اسلامي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
- هاشم‌نژاد، حسين، 1385، «درآمدي بر فلسفه هنر از ديدگاه فيلسوفان بزرگ اسلامي»، قبسات، ش 39و40، ص313-332.
- Diane Apostolos -Cappadona "Religion and Art", in The Dictionary of Art ed. Jane Turner (London: Macmillan Publishers Limited; & U.S. and Canada: Grove Dictionaries Inc., 1996, 2nd edn: 1998), pp. 137-142.
- Leaman. Olive, 1962, The phenomenology of perception, Humanities press, New york.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ismaeli, Rafi' al-Din .(2025) The Relationship between Art and Religion in the Eyes of Seyyed Hossein Nasr and Seyyed Morteza Avini. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7(2), 109-132
Rafi' al-Din Ismaeli."The Relationship between Art and Religion in the Eyes of Seyyed Hossein Nasr and Seyyed Morteza Avini". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7, 2, 2025, 109-132
Ismaeli, R.(2025) 'The Relationship between Art and Religion in the Eyes of Seyyed Hossein Nasr and Seyyed Morteza Avini', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 7(2), pp. 109-132
