Pages:
129-155
Receive Date: 2025/04/08
Accept Date: 2025/04/08
Abstract:
The type of the relationships between man and woman and demarcation of interactions between the opposite sexes has a decisive effect on one’s spirit and mind, family stability and progress of society. If an influential media like cinema, attempts to extend in society a particular kind of sex education contrary to religion and nature which results in lack of respect between man and woman, such attempts will have a destructive effect on the audience’s opinion and behavior, which cannot easily be compensated. The present paper, delving into Quranic verses and traditions, seeks to extract the components of the decent relationships between non-mahrams (those who are not related through marriage or those who are not allowed to marry each other). Then it tries, through a semiotic analysis of the movie, to examine the way between non-mahram man and woman are presented in the movie “About Eli”, an intellectual product of Iran’s cinema during the 80's to see whether or not it is compatible with Islamic teachings. The paper shows that the movie, using social and technical codes, presents a type of relationships between man and woman which is completely incompatible with the criteria of Islamic concept of chastity. The ideological concepts of the movie are both explicit and lack decency.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بازنمایی روابط عفیفانهی مرد و زن در سینمای ایران (مطالعهی موردی فیلم دربارهی الی)
Abstract:
نوع روابط زن و مرد و مرزبندی در تعاملات این دو جنس، تأثیری تعیین کننده بر روح و روان فرد، استحکام خانواده و رشد و پیشرفت جامعه دارد. حال اگر رسانهی تأثیرگذاری چون سینما، برخلاف دین و فطرت، به پایه گذاری اخلاق جنسی ویژ ه ای در جامعه مبادرت ورزد که حریم های میان زن و مرد شکسته شود، اثر مخربی بر تفکر و رفتار مخاطب خواهد گذاشت که به سادگی جبران پذیر نیست. این مقاله به دنبال آن است تا با نگاهی جامع به آیات و روایات مربوط به روابط میان دو جنس نامحرم، مؤلفه های روابط عفیفانه را استخراج کند و سپس با تحلیل نشانه شناختی فیلم سینمایی «دربارهی الی» که یکی از تولیدات فکری دههی هشتاد سینمای ایران است، نوع بازنمایی این فیلم از روابط زن و مرد نامحرم و میزان انطباق یا فاصلهی آن با آموزه های اسلامی را بررسی کند. طبق این بررسی مشخص می شود که فیلم با به کارگیری رمزهای اجتماعی و فنی، نوعی از روابط زن و مرد را بازنمایی کرده که هیچ شباهتی به ملاک های عفاف اسلامی ندارد. مفاهیم ایدئولوژیک فیلم، مفاهیمی اباحه گرانه و حیازداست.
References:
- آسابرگر، آرتور، 1379، روشهاي تحليل رسانهها، ترجمة پرويز اجلالي، تهران، مركز مطالعات و تحقيقات رسانهها.
- اسماعيلي، رفيع¬الدين،1392، «هاليوود و بازنمايي ايران¬هراسي در تحليل واقعه 13 آبان(تحليل فيلم آرگو)»، معرفت فرهنگي- اجتماعي، ش 16، ص125-150.
- اسماعيلي، رفيع¬الدين و حفيظه مهديان، 1393، «ويژگي¬ها معيارهاي عفاف و حياي شخصيت زن در جامعه اسلامي»، معرفت، ش 199، ص15-30.
- بشير، حسن، 1390، «سياست فرهنگي تفاوت در بازنمايي حجاب اسلامي در رسانههاي غربي»، تحقيقات فرهنگي، ش3، ص45-69.
- بيگدلي، عطاءالله، 1388، انسان¬شناسي جنسيتي و مسئله حجاب در اسلام و غرب، تهران، پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- پسنديده، عباس، 1383، پژوهشي در فرهنگ حيا، چ ششم، قم، دارالحديث.
- چندلر، دانيل، 1386، مباني نشانهشناسي، ترجمة: مهدي پارسا، تهران، سوره مهر.
- حكمتنيا، محمود، 1390، حقوق و مسئوليتهاي فردي و اجتماعي زن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
- دهخدا، علي اكبر، 1341، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران.
- راغب اصفهاني، بيتا، مفردات الفاظ قرآن، بيروت، الدار الشاميه.
- رضايي، محمد و سميه افشار، 1389، «بازنمايي جنسيتي سريالهاي تلويزيوني، زن در فرهنگ و هنر»، پژوهش زنان، ش4، ص75-94.
- رضايي، محمد و عباس كاظمي، 1387، «بازنمايي اقليتهاي قومي در سريالهاي تلويزيوني»، تحقيقات فرهنگي، ش4، ص61-91.
- ساساني، فرهاد، 1389، معنا كاوي؛ به سوي نشانهشناسي اجتماعي، تهران، علم.
- سلطاني¬گرد¬فرامرزي، مهدي، 1385، «نمايش جنسيت در سينماي ايران»، پژوهش زنان، ش14، ص125-142.
- سوزنچي، حسين، 1388، فلسفه حجاب در اسلام، تهران، پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- شيلت، وندي- دموس، نانسيلي، 1388، دختران به عفاف روي ميآورند، ترجمة سمانه مدني، پريسا پورعلمدادي، چ دوم، قم، معارف.
- صوفي، محمدرشيد، 1389، تحليل نشانه¬شناختي بازنمايي هويت كردي در سينماي ايران بعد از انقلاب 57، پايان¬نامه كارشناسي ارشد، رشته علوم ارتباطات اجتماعي، تهران، دانشگاه تهران.
- طاهرينيا، احمد، 1389، حضور زن در عرصههاي اجتماعي-اقتصادي از نگاه آيات و روايات، چ دوم، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- فيسك، جان، 1386، درآمدي بر مطالعات ارتباطي، ترجمة مهدي غبرايي، چ2، تهران، دفتر مطالعات و توسعه رسانهها.
- ـــــ ، 1380، «فرهنگ تلويزيون»، ارغنون، ش 19، ص147-177.
- قرشي، علي اكبر، 1372، قاموس قرآن، چ يازدهم، تهران، دارالكتب الاسلاميه.
- گروه نويسندگان حديث زندگي، 1386، جوان، هيجان و خويشتنداري، قم، دارالحديث.
- گيويان، عبدالله، سروريزرگر، محمد، 1388، «بازنمايي ايران در سينمايهاليوود»، تحقيقات فرهنگي، ش8.
- مطهري، مرتضي، 1378، مساله حجاب، چ پنجاه و يكم، تهران، صدرا.
- معين، محمد، 1379، فرهنگ فارسي، چ شانزدهم، تهران، اميركبير.
- مهديزاده، محمد، 1387، رسانهها و بازنمايي، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- ميرزايي، حسين و امين پروين، 1392، درآمدي بر روش¬شناسي مطالعات فرهنگي، صورت¬بندي نظري – روش¬شناختي بازنمايي و استوارت هال، تهران، پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- نرسيسيانس، اميليا، 1387، انسان، نشانه، فرهنگ، تهران، افكار.
- هال، استوارت، 1387، گزيدههايي از عمل بازنمايي، برگرفته از شاقاسمي، احسان، نظريههاي ارتباطات: مفاهيم انتقادي در مطالعات فرهنگي و رسانه، تهران، پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي.
- ابن منظور، محمد بن مكرم، بيتا، لسان العرب، بيروت، دارصادر.
- تميمى آمدى، عبدالواحد بن محمد، 1366، تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- حرعاملي، محمد بن حسن، 1409ق، تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- طريحي، فخرالدين، 1414ق، مجمع البحرين، بيجا، بينا.
- عروسى حويزى، عبدعلى بن جمعة، 1415ق، تفسير نور الثقلين، چ چهارم، قم، اسماعيليان.
- كلينى، محمد بن يعقوب، 1429ق، الكافي، قم، دارالحديث.
- نراقي، ملااحمد، بيتا، معراج السعادة، بيجا، علميه اسلاميه.
- جوادآملي، عبدالله، 1371، زن در آئينه جلال و جمال، تهران، نشر فرهنگي رجاء
- Hodge and kress, 1988, Social Semiotics, Oxford: Polity Press.
- Rojek. C, 2007, Cultural Studies, London: Polity Press.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mahdian, Mahdian, Ismaeli, Rafi' al-Din .(2025) A Probing Look at the Decent Relationships between Man and Woman in Iran’s Cinema (A Case Study of the Movie “About Eli”). Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 5(1), 129-155
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mahdian Mahdian; Rafi' al-Din Ismaeli."A Probing Look at the Decent Relationships between Man and Woman in Iran’s Cinema (A Case Study of the Movie “About Eli”)". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 5, 1, 2025, 129-155
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mahdian, M, Ismaeli, R.(2025) 'A Probing Look at the Decent Relationships between Man and Woman in Iran’s Cinema (A Case Study of the Movie “About Eli”)', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 5(1), pp. 129-155
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mahdian, M, Ismaeli, R. A Probing Look at the Decent Relationships between Man and Woman in Iran’s Cinema (A Case Study of the Movie “About Eli”). Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 5(1): 129-155