Pages:
101-118
Receive Date: 2025/10/14
Accept Date: 2025/10/14
Abstract:
Population has always been one of the most strategic components in shaping the destiny of societies. In addition to being influenced by various domestic variables—economic, security, political, cultural, social, and familial—demographic trends in today’s interconnected world are also affected by international factors and documents. Among the most influential international documents in the past half-century is the United States National Security Study Memorandum 200 (NSSM200), titled Implications of Worldwide Population Growth for U.S. Security and Overseas Interests, which was designed to manage global population growth in alignment with American interests and implemented across various countries. Using an analytical-descriptive method and using library resources, in this article we aim to analyze the role of this document in the process of population decline in the Islamic Republic of Iran and its transformation into a model of population decline at the global level. The findings indicate that the application of NSSM200’s framework within Iran’s structures and contexts—impacting scientific, economic, educational, health, and cultural policymaking and planning—has been one of the principal factors behind the sharp decline in Iran’s population growth.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تأثیر سند بینالمللی NSSM200 بر تحولات جمعیتی ایران
Abstract:
جمعیت همواره یکی از راهبردیترین مؤلفهها در سرنوشت جوامع بوده است. این مسئله افزون بر تأثیرپذیری از متغیرهای متعدد اقتصادی، امنیتی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و... در داخل کشورها، به دلیل درهمتنیدگی نظام مسائل و موضوعات در عصر حاضر، از متغیرها و اسناد بینالمللی نیز متأثر بوده است. یکی از مهمترین اسناد بینالمللی تأثیرگذار در نیم قرن اخیر در تحولات جمعیتی کشورها، سند مطالعات امنیت ملی امریکا (پیامدهای رشد جمعیت جهان بر امنیت و منافع برونمرزی ایالات متحده) است که با هدف مدیریت جمعیت جهان در راستای منافع این کشور طراحی و در کشورهای گونگون اجرا شده است. در این نوشتار برآنیم تا با روشی تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای، نقشآفرینی این سند در روند کاهش جمعیت ج.ا.ایران و تبدیل این کشور به الگوی کاهش جمعیت در سطح جهانی را واکاوی نماییم. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که کاربست الگوی این سند در ساختارها و بافتارهای ج.ا.ایران، با تأثیرگذاری در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای علمی، اقتصادی، آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و...، یکی از اصلیترین عوامل در کاهش شدید رشد جمعیت ایران بوده است.
References:
- پارک، جی. ای. و پارک، ک. (1383). درسنامۀ پزشکی پیشگیری و اجتماعی اصول و روشهای اپیدمیولوژی، جمعیتشناسی و آمارهای بهداشتی. ترجمۀ حسین شجاعی تهرانی و حسین ملکافضلی. تهران: سماط.
- پیتر، مکدونالد و دیگران (1381). بررسی دیدگاه زنان در مورد رفتارهای باروری در استان یزد. نامه علوم اجتماعی، 445 (20)، 169ـ201.
- جکسون، ریچارد و هو، نیل (1399). جمعیت، قدرت و معیشت. ترجمۀ حمیدرضا خطیبی. تهران: دنیای اقتصاد.
- جمعی از نویسندگان (1383). دستورالعمل روشهای پیشگیری از بارداری در جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
- جمعی از نویسندگان (1388). مجموعه مقالات پنجمین همایش انجمن جمیعتشناسی ایران. تهران: مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.
- حسینی طهرانی، سیدمحمدحسین (1415ق). کاهش جمعیت، ضربهای سهمگین بر پیگیر مسلمین. تهران: نور حکمت.
- حلمسرشت، پریوش و دلپیشه، اسماعیل (1385). جمعیت و تنظیم خانواده. تهران: چهر.
- عرب، هادی (1400). تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات اجتماعی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- فولادی، محمد (1400). فرصت جمعیت؛ چشمانداز تحولات جمعیت در ایران، چالشها و راهبردها. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- قاسمی، صالح (1392). جنگ جهانی جمعیت (بررسی توطئهها و سیاستهای جمعیت در ایران و جهان). تهران: کتاب ابرار.
- کاظمیپور، شهلا (1383). تحول سن ازدواج در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن. زن در توسعه و سیاست، 2(3)، 103ـ123.
- کسینجر، هنری (1403). سند مطالعات امنیت ملی امریکا NSSM200 (روند رشد جمعیت و تأثیر آن بر منافع برونمرزی و امنیت ملی امریکا). ترجمۀ هادی عرب. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی و معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تهران.
- گاردنر، جان ویلیام (1386). جنگ علیه خانواده. تلخیص معصومه محمدی. قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
- گولدستون، جک (1395). جمعیتشناسی سیاسی (نقش تغییرات جمعیتی در سیاست ملی و امنیت بینالمللی). ترجمۀ یعقوب فروتن. تهران: مؤسسۀ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.
- مجدالدین، اکبر و جمالی، احمدرضا (1386). بررسی دلایل و اثرات افزایش سن ازدواج دختران روستایی در ایران. جامعهشناسی دانشگاه آزاد آشتیان، 2(4)، 139ـ152.
- مطلق، محمداسماعیل (1390). مقدمۀ مدیرکل سلامت جمعیت؛ خانواده و مدارس بر کتاب قرصهای پیشگیری از بارداری: باورها و پرسشها.
- هاجری، عبدالرسول (1386). جمعیت و چالشها در هزارۀ سوم. حوراء، 24، 40ـ48.
- هیول، مک دونالد (1388). بررسی علل افزایش سن ازدواج، ویژهنامۀ علمی استانداری مازندران.
References:
- Demeny, P. (2003). Population Policy. In P. Demeny, & G. McNicoll (Eds.), Encyclopedia of Population. New York: Macmillan Refrence USA.
- Eberstadt, Nicholas (2011). Apoorva Shah, fertility Decline in the Muslim Worl: A Veritable Sea-Change Still Curiously Unnoticed. SSRN Electronic Journal, Deceber.
- Farzane Roudi on Demography and Development, huffington post, 2017/12/2017
- Iran s Demographic crisis, mercatornet, 2009/6/25.
- Issues”, 8th Edition, USA, Wadworth to Concepts and Issues (p. 487-537). Belmont: Wadworth Publishing
- Longman, Philip (2011). Population Decline and the Remaking of Great Power Politics, Potomac Books.
- Smith, Dick (2011), Population Crisis: The dangerrs of unsustainable growth for Australia.
- Weeks, J. (2008). Population Policy. In Population: An Introduction.
- Weeks, J. R. (2002). Population: An Introduction to Concepts and Company.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Arab, Hadi, ُSolati, Yaser.(2025) The Impact of the International Document NSSM200 on Iran’s Demographic Developments. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 16(2), 101-118 https://doi.org/10.22034/marefatefarhangi.2025.5002273
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hadi Arab; Yaser ُSolati."The Impact of the International Document NSSM200 on Iran’s Demographic Developments". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 16, 2, 2025, 101-118
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Arab, H, ُSolati, Y.(2025) 'The Impact of the International Document NSSM200 on Iran’s Demographic Developments', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 16(2), pp. 101-118
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Arab, H, ُSolati, Y. The Impact of the International Document NSSM200 on Iran’s Demographic Developments. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 16(2): 101-118