Pages:
73-87
Receive Date: 2025/11/06
Accept Date: 2025/11/06
Abstract:
Progress includes different dimensions of insight, structure and behavior. The progress of a society depends on various internal and external factors. Scientific and religious centers of any political system are among the most effective internal factors. In Iran, the Qom seminary is an influential scientific and religious institution that has played a major role in the progress and social political developments of this country since its establishment. This role has been growing since the 1340s due to several reasons. Using a combination of descriptive, analytical and interpretive methods, this article seeks to explain the role of the seminary school, scholars and clergy in the socio-political progress of Iranian society. The research findings show that, under the leadership of Imam Khomeini, the Qom seminary and the clergymen have had a great impact on the political and social progress of this country in terms of insight. Studying the two other fields, i.e. structural and behavioral, requires an independent research.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نقش حوزه علمیه قم در (تغییر) پیشرفت بینش سیاسی اجتماعی ایران
Abstract:
«پیشرفت» ابعاد مختلف بینشی، ساختاری و رفتاری را شامل میشود. پیشرفت یک جامعه مرهون عوامل گوناگون داخلى و خارجى است. ازجمله عوامل داخلی بنیادین تأثیرگذار، مراکز علمى و مذهبى هر سامان سیاسی است. در ایران، حوزهی علمیهی قم یکى از نهادهاى علمى مذهبى تأثیرگذارى است که از بدو تأسیس نقش بنیادینی در پیشرفت و تحولات سیاسى اجتماعى این کشور ایفا کرده است. این نقش از دههی 1340 به دلایلى روند روبهرشد و فزایندهاى به خود گرفت. این نوشتار با روش ترکیبى توصیفی، تحلیلى و تفسیرى بهدنبال تبیین نقش حوزهی علمیه، علما و روحانیت در پیشرفت سیاسى ـ اجتماعى جامعهی ایران است. یافتههاى تحقیق نشان میدهد که حوزهی علمیهی قم و روحانیت بهرهبرى حضرت امام خمینی(ره) در حوزهی بینش تأثیر بسزایى در پیشرفت سیاسى ـ اجتماعى این کشور داشته است. مطالعه در دو حوزهی دیگر ساختاری و رفتاری، نیازمند تحقیق مستقلی است.
References:
- اربلى، علىبن عیسى، 1381ق، کشف الغمة، تبریز، مکتبة بنى هاشمى.
- آقائی، عبدالرضا، 1391، «علل و چگونگی تاسیس حوزة علمیۀ قم»، رشد آموزش تاریخ، ش 48، ص14-15.
- باقی، عمادالدین، 1362، در شناخت قاعدین زمان، بیجا، دانش اسلامی.
- پارسانیا، حمید، 1376، حدیث پیمانه، قم، معارف.
- حاتمی، محمدرضا، 1400، نظریه هاى جدید در علم سیاست، تهران، پیام نور.
- حسینی خامنهای، سید علی، https://farsi.khamenei.ir
- درخشه، جلال، 1386، گفتمان سیاسى شیعه در ایران معاصر، چ دوم، تهران، امام صادق(ع).
- رجائی نژاد، محمد، امام خمینی و مراجع ثلاث؛ http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21028
- روحانی، سید حمید، 1359، بررسى و تحلیلى از نهضت امام خمینی، تهران، راه امام.
- سهامی انتشار، 1341، گفتار عاشورا (مجموعه سخنرانی)، تهران، سهامی انتشار.
- شجاعى زند، علیرضا، 1375، «دین و دولت»، راهبرد، ش 11، ص1-2.
- طالقانی، سیدمحمود، 1341، آینده بشریت از نظر مکتب ما، بیجا، فردوسی.
- عنایت، حمید، 1389، اندیشه سیاسى در اسلام معاصر، چ پنجم، تهران، خوارزمی.
- الفیض القاسانی، محمدمحسن، 1349، الاصول الاصیلة، عنى بطبعه ونشره وتصحیحه والتعلیق علیه میر جلال الدین الحسینى الارموى المحدث، الشامله، الفیض القاسانی.
- کمبریج، 1371، سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمریج، ترجمۀ عباس مخبر، تهران، طرح نو.
- مجلسى، محمدباقر، 1404ق، بحار الأنوار، لبنان، مؤسسة الوفاء.
- مصباح یزدی، محمدتقی، 1386، انقلاب اسلامى و ریشههاى آن، تدوین و نگارش قاسم شباننیا، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینی.
- مطهرى، مرتضی، 1376، مجموعه آثار، نرم افزار.
- موسوی خمینی، سیدروح الله، 1381، تهذیب الاصول، بقلم آیه الله جعفر سبحانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- موسوی خمینی، سیدروح الله، 1385، ولایت فقیه: حکومت اسلامی، چ سیزدهم، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی.
- موسوی خمینی، سیدروح الله، 1389، صحیفه امام، بیجا، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- موسوی خمینی، سیدروح الله، 1390، ایثار و شهادت در مکتب امام خمینی، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی.
- مؤسسه خدمات فرهنگى رسا، 1370، ناگفتهها (خاطرات شهید مهدى عراقی)، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگى رسا.
- میرعلی، محمدعلی، 1394، «برنامه اصلاحى حوزة علمیة قم و الازهر و کارآمدى آنها در تحولات سیاسى ایران و مصر»، سیاست متعالیه، ش 10، ص95-120.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mirali bidakhoydi, Mohammad ali.(2025) The Role of the Qom Seminary in Changing and Promoting Iran's Social Political Vision. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15(2), 73-87 https://doi.org/10.22034/marefatefarhangi.2024.5000580
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mohammad ali Mirali bidakhoydi."The Role of the Qom Seminary in Changing and Promoting Iran's Social Political Vision". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15, 2, 2025, 73-87
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mirali bidakhoydi, M.(2025) 'The Role of the Qom Seminary in Changing and Promoting Iran's Social Political Vision', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 15(2), pp. 73-87
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mirali bidakhoydi, M. The Role of the Qom Seminary in Changing and Promoting Iran's Social Political Vision. Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 15(2): 73-87