Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, Volume 12, Issue 4, No 48, Year 2025 , Pages 23-36

    The Social Capacities of Islamic Jurisprudence (fiqh) with Emphasis on the Views of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Mohammad Bagher Rabbani / PhD in Muslims’ Contemporary Thought, Al- Mustafa International University / rabani418@iki.ac.ir
    Abstract: 
    As a narrative-revelatory knowledge, Islamic jurisprudence (fiqh), which is responsible for the behavior of those competent to undertake religious obligations, examines individual and social norms. In addition to the holy Qur’an and traditions, fiqh also uses wisdom and consensus. Given that Shiite fiqh is an active jurisprudence, it can answer the questions regarding social conditions and contexts, and since in Islam the rulings are dependent on subject, with the change of subject and time, the rulings also change. Therefore, it is commonly argued that the rulings are changed based on time and place and can meet the various needs of individuals and societies. For inference and conclusion from the research, this paper uses descriptive-analytical method. For data collection, it uses library-based method to study the capacities of the social rules of jurisprudence. The Islamic Revolution of Iran and its developments in the contemporary era influenced by jurisprudence makes it necessary to study and research the capacities of the social rules of jurisprudence. Among the opinions and views of the Muslim jurists, the views and opinions of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei, influential jurists in the Islamic world, should be studied and considered. Therefore, this article expresses the social capacity of jurisprudence in depicting the management system of society, the livelihood system of society, jurisprudential socialization and the creation of a new Islamic civilization.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ظرفیت‌های اجتماعی فقه با تأکید بر آرای امام خمینی(قدس‌سره) و آیت‌الله خوئی
    Abstract: 
    فقه به عنوان یک دانش نقلی ـ وحیانی، که متکفل رفتار مکلفان است، به بررسی هنجارهای فردی و اجتماعی می پردازد. این دانش علاوه برکتاب وسنت، از عقل واجماع هم استفاده می کند. با توجه به اینکه فقه شیعه، یک فقه فعال، پاسخگوی شرایط و زمینه های اجتماعی است و ازآنجاکه در اسلام احکام تابع موضوع می باشد، با تغییر موضوع، بر اثر تغییر زمانه، احکام آن هم تغییر می کند، از این رو این اصطلاح رایج هست که احکام تابع زمان ومکان است توان پاسخ گویی به نیازهای متغیر افراد و جوامع را دارد. در این نوشتار، از روش توصیفی ـ تحلیلی برای استنتاج و نتیجه گیری از پژوهش و با استفاده از روش کتابخانه ای، برای گردآوری مطالب به مطالعه ظرفیت های احکام اجتماعی فقه می پردازد. انقلاب اسلامی ایران و تحولات آن در دوران معاصر، که متأثر از فقه بوده، ضرورت است ظرفیت های احکام اجتماعی فقه مورد مطالعه و پژوهش قرار گیرد. در میان آراء و نظرات فقها، نظرات فقهی و آرای امام خمینی و آیت الله خوئی، به عنوان فقهای تاثیر گزار در جهان اسلام مورد مطالعه و توجه قرار گیرد. از این رو این نوشتار به بیان ظرفیت اجتماعی فقه در ترسیم نظام مدیریتی جامعه، نظام معیشتی جامعه، جامعه پذیری فقهی و ایجاد تمدن نوین اسلامی می پردازد.
    References: 
    • افروغ، عماد، 1379، فرهنگ‌شناسی و حقوق فرهنگی، تهران، فرهنگ و دانش.
    • بیرو، آلن، 1375، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمة باقر ساروخانی، تهران، كيهان.
    • بيانات رهبر معظم انقلاب، در: Khamenei.ir
    • توحیدی، محمدعلی، 1377، مصباح الفقاهه، قم، داوري.
    • خلخالی، مهدی، 1378ق، دروس فی فقه الشیعه، نجف، مکتبة الآداب.
    • خوئی، سيدابوالقاسم، 1410ق، منهاج الصالحین، قم، مدينة‌‌العلم.
    • ـــــ ، 1412ق، منهاج الصالحین، بيروت، دارالبلاغه.
    • ـــــ ، بي‌تا، مبانی تکملة المنهاج، بيروت، دار الزهراء.
    • سلطانی، محمدعلی، 1388، اهداف دنیوی فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    • عارفی، محمداکرم، 1386، اندیشه سیاسی آيت‌الله خوئي، قم، بوستان كتاب.
    • غروي تبريزي، علي، 1428ق، التنقیح فی شرح المکاسب، البیع، موسوعه الامام الخوئی، قم،‌ مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی.
    • کعبی، عباس، 1384، ضمانت‌های اجرایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • کوزر، لوئیس، 1370، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمة محسن ثلاثی، تهران، علمي و فرهنگي.
    • مستودارد، لوتروپ، 1320، امروز با مسلمین یا عالم نو اسلام، ترجمة سیداحمد مهذب، تهران، طبع کتاب.
    • مطهری، مرتضی، 1363، اسلام و تمدن جدید، تهران، صدرا.
    • موسوي خميني، سيدروح‌الله، 1361، صحیفه نور، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • ـــــ ، 1373، مناهج الوصول الی علم الاصول، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • ـــــ ، 1373، ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • ـــــ ، 1379، کتاب البیع، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    • مهدوی، اصغرآقا، 1389، مبانی نقش زمان و مکان در استنباط احکام از دیدگاه امام خمینی و شهید صدر، تهران، دانشگاه امام صادق.
    • نجفی، محمدحسن، بي‌تا، جواهر الکلام، بيروت، داراحیاء التراث العربی.
    • ویل دورانت، ویلیام، 1367، مشرق زمین گاهواره تمدن، ترجمة احمد آرام و دیگران، تهران، سازمان انتشارات.
    • همت‌بناري، علي، 1388، نگرشی بر تعامل فقه و تربیت، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rabbani, Mohammad Bagher.(2025) The Social Capacities of Islamic Jurisprudence (fiqh) with Emphasis on the Views of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei . Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12(4), 23-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad Bagher Rabbani."The Social Capacities of Islamic Jurisprudence (fiqh) with Emphasis on the Views of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei ". Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12, 4, 2025, 23-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rabbani, M.(2025) 'The Social Capacities of Islamic Jurisprudence (fiqh) with Emphasis on the Views of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei ', Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 12(4), pp. 23-36

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rabbani, M. The Social Capacities of Islamic Jurisprudence (fiqh) with Emphasis on the Views of Imam Khomeini and Ayatullah Khuei . Ma`rifat-e Farhangi Ejtemai, 2025; 12(4): 23-36