معرفت فرهنگی اجتماعی، سال هفدهم، شماره اول، پیاپی 65، زمستان 1404، صفحات -

    بررسی انتقادی تحلیل جامعه‌شناختی طه حسین از انقلاب سال ۳۵ ق.

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ عبدالله زکی / دکتری - موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) / zakighaznavi@gmail.com
    قاسم ابراهیمی پور / استادیار - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / ebrahimipour@iki.ac.ir
    doi 10.22034/marefatefarhangi.2025.5002967
    چکیده: 
    انقلاب سال ۳۵ هجری که به قتل عثمان بن عفان منجر شد، یکی از مقاطع پیچیده و تأثیرگذار در تاریخ اسلام به شمار می‌رود. جهان اسلام پس از این انقلاب دچار آسیب‌ها و فتنه‌های پرشماری شد. طه حسین، شاگرد دورکیم و اندیشمند نوگرای مصری،‌ در آثار خود با رویکرد جامعه‌شناختی به این مقطع از تاریخ اسلام پرداخته است. در این نوشتار با بهره‌گیری از روش‌ تحلیلی، ضمن بیان مبانی روشی و ابعاد تبیینی نظریه طه حسین،‌ به بررسی -تحلیلی- انتقادی مبانی روش‌شناختی و ابعاد آن پرداخته شده است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که آیا تحلیل طه حسین با وجود عمق جامعه‌شناختی، قادر به تبیین کامل این رویداد پیچیده تاریخی هست یا خیر؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این تحلیل نظری به دلیل برخی کاستی‌های جدی روش‌شناختی و مبنایی نتوانسته تبیین کاملی از این واقعه ارائه دهد. تحلیل طه حسین اگرچه در شناسایی زمینه‌ها و علل فراهم‌آور موفق بوده اما در تبیین علل فاعلی و کنش‌های آگاهانه بازیگران براساس جهان‌‌بینی اسلامی ناتوان است.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    A critical review of Taha Hussein's sociological analysis of the 1935 revolution.
    Abstract: 
    The revolution of 35 AH that led to the assassination of Uthman ibn Affan is considered one of the most complex and influential periods in Islamic history. After this revolution, the Islamic world suffered numerous damages and seditions. Taha Hussein, a student of Durkheim and an Egyptian modernist thinker, has addressed this period of Islamic history in his works with a sociological approach. In this article, using the analytical method, while explaining the methodological foundations and explanatory dimensions of Taha Hussein's theory, a critical-analytical study of its methodological foundations and dimensions has been conducted. The main question of this research is whether Taha Hussein's analysis, despite its sociological depth, is capable of fully explaining this complex historical event or not? The research findings show that this theoretical analysis has failed to provide a complete explanation of this event due to some serious methodological and basic shortcomings. Although Taha Hussein's analysis is successful in identifying the contexts and enabling causes, it is unable to explain the causal causes and conscious actions of the actors based on the Islamic worldview.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    زکی، عبدالله، ابراهیمی پور، قاسم.(1404) بررسی انتقادی تحلیل جامعه‌شناختی طه حسین از انقلاب سال ۳۵ ق.. فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، 17(1)، - https://doi.org/10.22034/marefatefarhangi.2025.5002967

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    عبدالله زکی؛ قاسم ابراهیمی پور."بررسی انتقادی تحلیل جامعه‌شناختی طه حسین از انقلاب سال ۳۵ ق.". فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، 17، 1، 1404، -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    زکی، عبدالله، ابراهیمی پور، قاسم.(1404) 'بررسی انتقادی تحلیل جامعه‌شناختی طه حسین از انقلاب سال ۳۵ ق.'، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، 17(1), pp. -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    زکی، عبدالله، ابراهیمی پور، قاسم. بررسی انتقادی تحلیل جامعه‌شناختی طه حسین از انقلاب سال ۳۵ ق.. معرفت فرهنگی اجتماعی، 17, 1404؛ 17(1): -