سال سيزدهم، شماره دوم، پياپي 50، بهار 1401، ص 27ـ48

ابراهيم عباس‌پور/ دکتراي جامعه‌شناسي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)    eabbaspoor@yahoo.com
دريافت: 13/08/1400 ـ پذيرش: 23/12/1400

چکيده
امر جنسي در جامعه ايران به‌مثابه يک آسيب اجتماعي متأثر از انقلاب جنسي غرب و مدرنيته ناقص، موجب بروز مشکلات اجتماعي گوناگون و درهم‌ريختگي ساختارهاي ارزشي و اجتماعي شده است، به‌گونه‌اي‌که بي‌توجهي علمي و عملي مناسب و بهنگام به آن مي‌‌تواند جامعه را وارد بحران يا انقلاب جنسي سازد. تغيير الگوي ازدواج و خانواده، افزايش طلاق، گسست اجتماعي و افزايش پوشش‌هاي جنسي از‌جمله مهم‌ترين پيامدها و عوامل تغيير در زيست جنسي جامعه است که واکنش‌هاي متقابلي را موجب مي‌شود. همه اينها تعارض‌ها و تنش‌هايي را با فرهنگ ديني ـ ملي ايجاد مي‌کند و زيست جنسي مبتني بر فرهنگ غرب را ترويج مي‌نمايد. مقاله حاضر با استفاده از روش «فراتحليل کيفي»، چهل مقاله پژوهشي را که در دهه 90 در کشور توليد شده، از طريق جست‌وجو در پايگاه‌هاي داده علمي، به صورت توصيفي (از حيث ابعاد سنخ‌شناسي امر جنسي، جنسيت پژوهشگران، جامعه آماري، روش، رويکردها و نظريات استفاده شده در تبيين متغير مستقل و مطالعه انضمامي) بررسي و ارزيابي (در بعد سؤالات، فرضيات، اهداف و نتايج) کرده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد: امر جنسي در ايران سويه آسيبي پيدا کرده است؛ سياست روشني در قبال اين امر وجود ندارد؛ ازدواج سخت و طلاق آسان شده است؛ فضاي بصري فرهنگ عمومي سائقه‌هايي جنسي دارد که بي‌عفتي را ترويج مي‌کند؛ اموري مانند امر جنسي تبديل به امري شخصي شده و افراد مطابق ميل و توانايي خود ارضاي نياز مي‌کنند. در انتهاي مقاله، پيشنهادهايي علمي و عملياتي براي مديريت و رفع آسيب‌هاي جنسي ارائه شده است.

کليدواژه‌ها: آسيب، جنسي، روسپيگري، خيانت، فراتحليل، اباحه‌گري.