* احمد فرزانه / دانشجوي جامعه‌شناسي‌ فرهنگي پژوهشگاه حوزه‌ و دانشگاه     Farzaneh.ahmad@gmail.com
غلامرضا صديق اورعي / استاديار جامعه‌شناسي،دانشگاه فردوسي مشهد     Sedighouraee@um.ac.ir
محمدرضا جوادي يگانه / دانشيار جامعه‌شناسي،دانشگاه تهران     myeganeh@ut.ac.ir
مجيد کافي / استاديار جامعه‌شناسي پژوهشگاه حوزه‌ و دانشگاه     mkafi@rihu.ac.ir
دريافت: 18/02/1399 ـ پذيرش: 13/04/1399

چکيده
‌هدف اين پژوهش، مرور تقسيمات موجود، يا قابل طرحِ انواع تعامل و رابطة اجتماعي و عرضه يک طبقه‌بندي انتزاعي‌تر و نسبتاً جامع مي باشد. بدين منظور، از روش مرور نظام‌مند استفاده شد و پس از نقل يا طرح 40 تقسيم، اقدام به ‌کدگذاري «ملاک‌‌ها» و «اقسام» شد. يافته‌ حاصل اين‌ کدگذاري‌ها، هشت مضمون‌ کلي بود و تمامي تقسيمات مذکور را مي‌توان پاسخي، به يکي از هشت سؤالي دانست‌ که هر يک به وجه يا وجوهي از واقعيت تعامل و رابطة اجتماعي اختصاص دارند: برخي از دسته‌بندي‌ها، به طرف‌هاي تعامل، برخي به وسايل برقراري تعامل، برخي به بستر تعامل و برخي به منشأ آن توجه داشته‌اند. همچنين برخي نيز با توجه به جايگاه اراده متعاملين و برخي معطوف به موضوع تعامل و نهايتاً، بخش مهمي از سنخ‌شناسي‌ها با توجه به ويژگي‌هاي تعامل و رابطه اجتماعي شکل گرفته‌اند. نتيجه اين مرور، تصريح ملاک تقسيم‌ها و تشخيص واگرايي‌ها و همگرايي‌هاي موجود، در طبقه‌بندي‌هاي مختلف تعامل و رابطة اجتماعي و اندراج همه اين اقسام در تقسيمي کلي بوده است که خود، به تعيين تکليف اشتراکات لفظي و نسبت تقسيمات مزبور به يکديگر منجر شده است.
کليدواژه‌ها: تعامل اجتماعي، رابطة اجتماعي، نوع‌شناسي، سنخ‌شناسي.