@article {
author = {Fasihi, Amanollah},
title = {تحلیل گفتمان تجدد در افغانستان:  از تکوین هژمونی تا فروپاشی پارادایم},
journal = {معرفت فرهنگی اجتماعی 64 ، پاییز 1404},
volume = {16},
number = {4},
pages = {-},
year  = {2025},
publisher = {Imam Khomeini Educational and Research Institute},
issn = {2008-8582},
eissn = {2980-8308},
doi = {10.22034/marefatefarhangi.2025.5002100},
abstract = {},
keywords = {},
title_fa = {تحلیل گفتمان تجدد در افغانستان:  از تکوین هژمونی تا فروپاشی پارادایم},
abstract_fa ={این پژوهش به تحلیل چگونگی تکوین، گسترش و افول گفتمان تجددخواهی در افغانستان از اوایل قرن بیستم تا دهه‌ی ۱۳۵۰ش، می‌پردازد. در این مقاله با بهره‌گیری از چارچوب‌های نظری ترکیبی شامل تحلیل گفتمان لاکلا و موف، برنامه‌های پژوهشی لاکاتوش، انقلاب‌های علمی کوهن و تفسیری هگلی از قومیت، استدلال می‌شود که طردشدگی گفتمان تجدد نتیجه‌ی ناهمخوانی ساختاری دال‌های محوری با بافت فرهنگی و اجتماعی افغانستان است. در این میان نقش قومیت پشتون به‌مثابه نیروی دیالکتیکی در بازتولید هژمونی خود از طریق مصادره ابزاری این گفتمان و ناهنجاری‌های برآمده از مداخلات خارجی قابل توجه است. یافته‌ها نشان می‌دهند که گفتمان تجدد، علیرغم تلاش گسترده‌ی «دستگاه‌های دولتی» و «علمی-فرهنگی» برای «نهادینه‌سازی» و ترویج «دال‌های تجدد» نتوانست زنجیره همارزی گسترده‌ای با «گفتمان‌های سنتی و دینی» ایجاد کند و در برابر آن‌ها و گفتمان‌های رقیب دچار مخالفت شدید شد. این ناکامی در ایجاد هژمونی ملی و مدیریت «تکثر گفتمانی»، همراه با کاستی‌های کمربند محافظ در جذب ناهنجاری‌های فرهنگی و سیاسی، به چندپارگی معرفتی و نهایتاً «طرد گفتمانی» آن انجامید. },
keywords_fa = {گفتمان ,تجددخواهی ,افغانستان ,قومیت و هژمونی ,طرد گفتمانی ,ناهمخوانی فرهنگی ,گذار به مدرنیته ,},
url = {https://marefatefarhangi.nashriyat.ir/node/5002100},
eprint = {}
}